ترس و طمع در بورس برای کلیه سرمایه گذارن اعم از سرمایه گذاران حرفه ای و مبتدی وجود دارد. معمولا بسیاری از سرمایه گذاران نمی توانند بر احساسات خود غلبه کنند. از این رو بسیاری از تصمیمات تحلیل گران بورس بر اساس همین احساسات است.
شاخص ترس و طمع در بورس که به طور اختصاری با حروف FGI، نمایش داده می شود، برای نشان دادن و نمایش این احساسات در قالب اعداد است. در واقع نمایان شدن احساسات فعالین بازار بورس، خود شاخصی دیگر می شود در دستان معامله گران تا بر اساس ترس و طمع در بورس روند بازار را با تحلیل احساسات، پیش بینی کنند.
پیشنهاد ویژه ثروت آفرین : محصول فیلتر پول هوشمند
شاخص ترس و طمع در بورس چیست؟
اینکه ما شاخص هایی در اختیار داشته باشیم تا به وسیله آنها احساسات حاکم بر بازار و وضعیت روحی معامله گران را بشناسیم، ما را نسبت به روند فعلی بازار و نیز احتمالاتی که در جریان های بازار امکان وقوع دارد، آگاه می کند. یکی از این شاخص ها، شاخص ترس و طمع در بورس است. این شاخص که نوعی از شاخص خلافگرا نیز به حساب می آید، به ویژه در دنیای رمز ارزها (مانند بیتکوین) مورد استفاده قرار می گیرد و تحلیل مناسبی از روند بازار مالی در اختیار سرمایه گذاران می گذارد.
شاخص خلافگرا به شاخص هایی گفته میشود که حرکت سرمایه گذاران در خلاف جهت بازار را نشان می دهد. به این معنا که ترس شدید سرمایه گذاران و معامله گران، قیمتها را کاهش می دهد و در همین حال طمع آنان باعث رشد و افزایش قیمتها میشود.
شاخص ترس و طمعِ (FGI)، احساسات ترس و طمع سرمایه گذاران را به صورت روزانه، هفتگی، ماهانه و سالانه اندازه گیری میکند. ترس زیاد میتواند قیمت سهام را خیلی پایین بیاورد. در حالی که حرص و طمع میتواند قیمت ها را خیلی بالا ببرد. این شاخص میتواند به عنوان ابزاری برای سرمایه گذاری، مناسب باشد.
تصویر زیر نموداری از شاخص ترس و طمع در طی یک سال است. صفر در محور عمودی نشانگر “ترس شدید” است و 100 در محور افقی، “طمع شدید” را نشان می دهد.
پیشنهاد می کنم مقاله آموزش کار با اندیکاتور ATR را مطالعه کنید
نکته:
بررسی نمودارهای شاخص ترس و طمع، نشان می دهد هرگاه شاخص روند نزولی دارد و قله های نمودار، شیبی رو به پایین دارد، معامله گران احساس ترس بسیار بیشتری نسبت به ریزش قیمت دارند. چیزی که باعث محافظه کاری بیشتر معامله گران و خروج سرمایه از بازار بورس می شود. میبینید که در این جا احساسات از تحلیل تکنیکال پیشی می گیرد. پس آشنایی با این شاخص به نوعی در وضعیت تحلیل تکنیکال کلی بازار اثر می گذارد.
این شاخص نشان دهنده تاثیر وضعیت روانی گروه های مردمی بر ترس یا تشنج در معاملات بازار است. اگر کسی سهامی را به قیمتی پایین تر از ارزش واقعی سهام به ویژه در حجمی بالا بفروشد، ترس نهایتا باعث خروج از بازار و کاهش مداوم قیمت می شود و بالا رفتن قیمت، سرمایه گذاران را ترغیب به ورود میکند که افزایش را در پی دارد.
همه اینها در حالی است که هیچ رویدادی با اهمیت واقعی، رخ نداده است. از این روی، یک چنین رخدادی در بازار بورس، می تواند همه را دچار گمانهزنی کند. یعنی هیچ سهامی ارزش ذاتی خود را حفظ نمی کند؛ بلکه همگی بر اساس سود آتی، لحاظ می شوند. این نکته ای است که در استفاده از تحلیل تکنیکال بر اساس شاخص ترس و طمع در بورس باید لحاظ کرد و به خاطر سپرد.
پیشنهاد می کنم مقاله استراتژی مدیریت ریسک در معاملات بورس را مطالعه کنید
7 عامل مختلف برای به ثمر رساندن احساسات سرمایه گذاران
هفت عامل مختلف را برای ارزیابی احساسات سرمایه گذاران (ترس و طمع) در مقیاس صفر تا 100 که به ترتیب از ترس شدید تا حرص شدید را در برمیگیرد در ادامه گفته می شود:
- عرضه سهام: حجم سهام در بازار بورس اوراق بهادار تا کجا پیشرفت کرده یا کاهش یافته است؟
- تکانه بازار بورس: شاخص S&P 500، چه مقدار بالاتر یا کمتر از میانگین 125 روز گذشته اش است؟
- طلب اوراق قرضه پرریسک (پر بهره ولی کم اعتبار) (Junk Bond): آیا سرمایه گذاران، استراتژی هایی با ریسک بالاتر را دنبال می کنند؟
- سرمایه گذاران اوراق قرضه: آیا سرمایه گذاران اوراق قرضه به سمت خرید سهام اشتیاق دارند؟
- قدرت قیمت سهام: تعداد سهام ها با قله های 52 هفته، نسبت به دره های یکساله چه قدر است؟
- نوسانات بازار بورس: بررسی شاخص نوسانات ارزی بازار بورسبه طور متمرکز بر میانگین متحرک 50 روزه
- قراردادهای اختیار خرید و فروش: تا چه اندازه حرص و طمع در بازار بورس، سرمایه گذاران را بر آن می دارد تا قراردادهای اختیار فروش را نسبت به قراردادهای اختیار خرید، عقب بیاندازند.
قراردادهای اختیار خرید به سرمایه گذاران این اجازه را می دهد که سهام با یک قیمت توافق شده در یک تاریخ مشخص و یا قبل از آن، بفروشند. در حالیکه قراردادهای اختیار فروش، سهام را به همان شیوه، خریداری می کند. خریدار در قرارداد اختیار خرید، بر اساس یک تحلیل تکنیکال و با امید افزایش قیمت اقدام به خرید می کند و فروشنده در قرارداد اختیار فروش با پیش بینی ای بر اساس تحلیل تکنیکال که قیمت در آینده کاهش پیدا خواهد کرد، این قرارداد را پیش می برد.
پیشنهاد می کنم مقاله کاربردی آموزش الگوهای کندل استیک در تحلیل تکنیکال را مطالعه فرمایید.
بایدها و نبایدها در استفاده از شاخص ترس و طمع در بورس
در صورت استفاده صحیح، میتوان از شاخص ترس و طمع در بورس، به عنوان راهنمای سرمایه گذاری های سودآور و پر بازده استفاده کرد. در اینجا برخی از بایدها و نبایدهایی که هنگام استفاده از شاخص FGI باید بدان توجه داشته باشید، آورده ایم تا بتوانید از آنها در معاملات بازار بورس و نیز بررسی تحلیل تکنیکال بازار، استفاده نمایید.
بایدها:
- از شاخص ترس و طمع استفاده کنید تا بهترین زمان ورود به بازار را معین کنید.
- زمان ورود خود به سرمایه گذاری را در زمان افت شاخص به سمت ترس تعیین کنید.
- مراقب شرکت هایی باشید که کمتر از ارزش واقعی نشان داده می شوند.
نبایدها:
- از شاخص ترس و طمع برای تعیین سود کوتاه مدت استفاده کنید.
- زمانی سرمایه گذاری کنید که طمع بالا باشد.
- قبل از اینکه سودی کسب کنید، سهام را به سرعت واگذار کنید.
پیشنهاد می کنم مقاله آموزش فیلتر نویسی در سایت دیده بان بورس را مطالعه کنید
منابع جمع آوری داده برای شاخص ترس و طمع در بورس
- نوسانات (25%): نوسانات لحظهای و بیش از حد در بازار بورس میبایست مورد بررسی قرار گیرد. افزایش غیر معمول نوسانات، نشانهی اشباع شدن بازار از ترس است.
- قدرت بازار / حجم (25%): میزان و قدرت حجم در بازار باید مورد اندازه گیری قرار گیرد. اگر در روز و در بازاری صعودی حجم بالایی معامله شود، به این معناست که بازار وارد فاز حرص و طمع شده است.
- رسانههای اجتماعی: تعداد پستهای منتشر شده با هشتگهای مختلف و سرعت دریافت بازخوردها در یک بازه زمانی مشخص، از مولفههای این عامل هستند. اگر بازخوردها نرخی غیرمعمول و بسیار زیاد داشته باشد، منجر به حریص شدن رفتار بازار میگردد.
- نظرسنجیها (15%): با نظرسنجی هفتگی از سرمایه گذاران درباره ارزیابی از بازار، میتوان نمودی کلی از احساسات سرمایه گذاران به دست آورد.
- تسلط (10%): استقبال کلی بازار از یک سهم، اقبال آن نماد از کل بازار را بیان میکند. وقتی سهامی استقبال بیشتری نسبت به سهمهای دیگر در بورس داشته باشد، به پناهگاهی امن تبدیل میشود. اما اگر استقابل نسبت به آن سهم کاهش یابد، معاملهگران با سرمایه گذاری بر روی سهمهای پر خطر، تلاش میکنند در حرکت صعودی بعدی، کسب سود کنند. در واقع افزایش علاقه عمومی به یک سهم، سبب ایجاد رفتاری حریصانه (صعودی) نسبت به آن سهم بخصوص میشود.
- روندها (6%): با جستجوهای مختلف در موتورهای جستجو مانند گوگل و بررسی تغییر حجم سهم مورد نظر میتوان بازخوردی نسبت به روندهای احساسی و ترس و طمع در بازار بدست آورد. به عنوان مثال اگر میزان جستوجوی یک عبارت با مضمون منفی درباره یک سهام خاص و در طی یک بازه زمانی، رشد داشته باشد، یعنی بازار نسبت به آن سهام ترس دارد.
پیشنهاد می کنم مقاله مراحل ساخت استراتژی معاملاتی در بورس ایران را مطالعه کنید
تحلیل تکنیکال در ترکیب با شاخص ترس و طمع در بورس
شاخص ترس و طمع میتواند همانند یک اندیکاتور عمل کند. این شاخص نواحی اشباع خرید و اشباع فروش را مانند اندیکاتور RSI، نشان میدهد. همچنین این شاخص میتواند با تحلیل روند بازار، نقاط مناسب برای ورود و خروج در بازار بورس را مشخص نماید.
پیشنهاد می کنم مقاله کاربردی آموزش کار با اندیکاتور فیبوناچی در بورس را مطالعه نمایید
درک شاخص ترس و طمع در بورس
برخی افراد این شاخص را به عنوان یک ابزار سرمایه گذاری دقیق رد میکنند زیرا به جای استراتژی خرید و نگهداری، به استراتژی زمان بندی بازار پایبند هستند.
اگرچه بهتر است سرمایه گذاران باید از تلاش برای تعیین زمانبندی بازار جهت به دست آوردن سودهای کوتاه مدت اجتناب کنند، اما شاخص ترس و طمع، میتواند در تصمیم گیری در مورد زمان ورود به بازار مفید باشد. برای انجام دادن این کار، لازم است شما زمان ورود خود به سرمایه گذاری را هنگامی لحاظ کنید که وضعیت شاخص به سمت ترس متمایل میشود.
پیشنهاد می کنم حتما مقاله پول هوشمند در بورس چیست؟ را مطالعه نمایید
وارن بافت شخصی است که به طوری مشخص اظهار کرده است که دوست ندارد فقط در هنگام پایین آمدن سهام خرید کند، بلکه عنوان کرده است که تمایل دار سهام را در پایینترین حدش خریداری کند. وی گفته است: “بهترین چیزی که میتواند برای ما اتفاق بیافتد این است که یک شرکت بزرگ به طور موقت دچار مشکل شود… ولی ما قصد داریم سهام آنها را وقتی روی تخت جراحی هستند، خریداری کنیم.”
شاخص ترس و طمع در بورس زمانی که ترس در اوج خود باشد، تبدیل به یک هشدار میشود و اضطراب غیرمنطقی موجب اقدامات غیرمعقول در سرمایه گذاران میشود.
نکته: اگر از شاخص ترس و طمع در بورس استفاده میکنید، مراقب جریانهای شدید ترس باشید و هنگامی که ترس ضربه میزند، مراقب شرکتهایی باشید که کمتر از ارزش واقعیشان خرید و فروش می شوند. به این ترتیب، میتوانید برخی از فرصتهایی که برای یک سرمایه گذاری بزرگ پنهان است، کشف کنید. البته به شرط آنکه مدتی طولانی سهام را نگاه دارید.
پیشنهاد می کنم فیلترهای کاربردی بورس شامل بیش از 700 فیلتر کاربردی در سایت دیده بان بازار را مشاهده نمایید
امور مالیه رفتاری و شاخص ترس و طمع در بورس
اگرچه بنظر میرسد شاخص ترس و طمع در بورس (FGI) یک معیار سرمایه گذاری سرگرم کننده باشد، اما یک مورد قوی برای شایستگی و در خور بودن آن، وجود دارد. به عنوان مثال، یک تحقیق جذاب را در نظر بگیرید که در زمینههای مربوط به امور مالیه رفتاری شناخته شده است. مثلا برخی دانشمندان، اینکه موشها چند بار میلهای را به امید گرفتن پاداشی فشار میدهند، به عنوان پایه و مقیاسی برای اندازه گیری ترس و طمع انسان، مورد مطالعه قرار دادهاند.
پیشنهاد می کنم مقاله مهمترین دلیل زیان در بورس چیست؟ را مطالعه کنید
نقطه عطف واقعی برای امور مالیه رفتاری در سال 1979 به وقوع پیوست. هنگامی که روانشناسانی به نام دانیل کانمن و آموس تورسکی “نظریه چشم انداز” را بوجود آوردند. این نظریه توضیح میدهد چگونه یک فرد میتواند هم ریسک پذیر باشد و هم ریسک ناپذیر. بسته به اینکه آیا آن تصمیم به احتمال زیاد منجر به سود میشود و یا ضرر. از آنجا که ما به طور کلی ترجیح میدهیم از ضرر جلوگیری کنیم برای دوری از ضرر، زمانی که سود و منفعتی را تشخیص دهیم، ریسک بیشتری را خواهیم پذیرفت. این رفتار زمانی غلبه مییابد که شاخص ترس و طمع در بورس به سمت ترس متمایل شود.
از مهمترین مزایای شاخص ترس و طمع در بورس، کمک آن به درک وضعیت بازارهای پیچیده است. زیرا این شاخص چیزی را در اختیار شما قرار میدهد که تا حد بسیار زیادی غیر قابل اندازه گیری است.
پیشنهاد میکنم حتما مقاله استراتژی گپ و اسکالپ در بورس (Gap & Scalp) را بخوانید
معایب شاخص ترس و طمع
1- اصلیترین ضعف شاخص ترس و طمع، نداشتن اطلاعات واحد و جمعآوری دادهها از منابع اطلاعاتی مختلف است.
2- مورد بعدی ساده نبودن درک این شاخص و در نتیجه بکارگیری آن در روند بازار بورس است.
3- دیگر آنکه همه ترسها و طمعها در این شاخص گنجانده نشده است. برای مثال ترس از جا ماندن Fear of Missing Out (ترس از دست دادن فرصت) که به طور اختصار به آن FOMO میگویند و از مولفههای بسیار موثر بر بازار بورس است و تحرکات زیادی در آن ایجاد میکند.
پیشنهاد ویژه ثروت آفرین : محصول فیلتر طلایی بورس
صحبت پایانی
شاخص ترس و طمع در بورس یکی از شاخصهای مهم در بازار بورس می باشد. به کمک این شاخص میتوان زمان ورود و خروج به سهم را تا حد بسیار زیادی تشخیص داد.
زمانی که ترس بر بازار غلبه می کند و این ترس مدت زیادی طول می کشد و بسیاری از سرمایه گذاران بازار بورس از ترس بوجود آمده سهمهای خود را می فروشند زمان خرید سهم می باشد. همچنین زمانیکه در یک رشد طولانی سرمایه گذاران جدیدی وارد بازار می شوند و طمع سود بیشتر بازار را فرا میگیرد زمان خروج از بازار بورس و فروش سهم خریداری شده است و اینگونه با شاخص ترس و طمع در بورس میتوان وضعیت سهم مورد نظر در بازار بورس را پیش بینی کرد.
این مقاله در خصوص ترس و طمع در بورس می تواند کمک زیادی برای افراد مبتدی و حرفه ای باشد. امیدواریم بتوانید از این تکنیک بطور صحیحی در معاملات خود استفاده کنید و احساسات سرمایه گذاران در بازارهای مالی را به درستی بسنجید. خوشحال می شویم نظر خود را در خصوص مقاله ترس و طمع در بورس که در ثروت آفرین منتشر شده است را در بخش نظرات بنویسید.