صف خرید سهام در بازار بورس چه موقع ایجاد می‌شود؟

صف خرید سهام زمانی ایجاد می‌شود که شاهد اوج‌گیری معاملات انواع سهام در بازار بورس باشیم. تفاوتی ندارد که معاملات در روند مثبت افزایش پیدا کنند و یا در روند منفی، به هر حال روی آوردن معامله‌گران به خرید یا فروش باعث تشکیل صف می‌شود.

در واقع با انتشار اخبار و شایعه‌ها در بازار هم بسیاری از سرمایه‌گذاران برای خرید سهامی که تصور می‌کنند سودده می‌شود، اقدام می‌کنند و یا بلافاصله پس از شروع روند زیان‌دهی یک سهم تصمیم به فروش سریع آن می‌گیرند. همه‌ی این رفتارهای هیجانی و غیر حرفه‌ای در بورس در شکل‌گیری صف خرید سهام و صف فروش نقش دارند. البته ایجاد صف خرید یا فروش همیشه هم ناشی از هیجان و شایعه نیست و در بسیاری از موارد سهام شرکت‌ها بر اثر اخبار واقعی مثبت یا منفی با تشکیل صف مواجه می‌شود.

صف‌های تشکیل‌شده در بازار سرمایه از مفهومی به نام «دامنه نوسان» ایجاد می‌شوند. این مفهوم با هدف ایجاد نظم و جلوگیری از گسترش هیجانات کاذب در بازار شکل ‌گرفته است.

دامنه نوسان در صف خرید سهام و صف فروش چه نقشی دارد؟

دامنه نوسان نشان دهنده‌ی بیشترین تغییرات مجاز در قیمت سهامی است که در یک روز معاملاتی در بازار بورس وجود دارد. نکته قابل توجه این است که این دامنه تنها در بازارهای بورس ایران وجود دارد و در بازارهای بین‌المللی توسعه‌یافته چنین مفهومی مشاهده نمی‌شود. مطابق با قوانین بازار بورس ایران دامنه نوسان برای سهام ۵ درصد تعیین شده است. یعنی اگر قیمت سهامی در روز گذشته ۱۰۰۰ تومان باشد، قیمت این سهم در روز معاملاتی بعد می‌تواند تا عدد ۱۰۵۰ یا ۹۵۰ تومان رشد مثبت یا منفی داشته باشد. همین دامنه نوسان و تغییرات قیمتی است که سبب ایجاد صف‌های خرید یا فروش در روز معاملاتی می‌شوند.

روند شکل‌گیری صف خرید سهام یا صف تقاضای سهام چگونه است؟

صف خرید سهام نشان‌دهنده بیشتر بودن میزان تقاضای سرمایه‌گذاران در مقایسه با عرضه یک سهام در یک روز معاملاتی است. هرچقدر میزان این تفاوت بیشتر باشد صف‌های خرید طولانی‌‌تری را شاهد خواهیم بود. صف خرید زمانی ایجاد می‌شود که قیمت نهایی یک سهم به بالاترین میزان مجاز در روز معاملاتی رسیده باشد. همان‌گونه که گفتیم، در بازار بورس ایران بالاترین میزان مجاز همان پنج‌ درصد است.

در چنین شرایطی در بازار فروشنده‌ای وجود ندارد. هم‌چنین خریدارانی که برای خرید آن سهام در حال رقابت با یکدیگر هستند نیز، دیگر امکان افزایش قیمت ندارند و مجبورند در صف خرید منتظر بمانند تا بالاخره یک فروشنده‌ به فروش سهام موردنظر اقدام کند. به عنوان یک سرمایه‌گذار هر چه زودتر برای خرید چنین سهمی اقدام کنید، در حقیقت در صف خرید سهام جزو نفرات جلوتر هستید، یعنی فرآیند خریدتان زودتر انجام‌شده و به طور کلی شانس بیشتری برای خرید دارید.

شاید تصور کنید که اگر در برابر تقاضای شما، عرضه‌ای وجود نداشته باشد، یعنی معامله‌ای هم انجام ‌نشده و صفی برای خرید و فروش سهام تشکیل نخواهد شد. ولی در واقع، در بازار سرمایه قابلیت ثبت سفارش خرید یا فروش سهام مورد نظر برای معامله‌گران وجود دارد. آنان می‌توانند پس از ثبت، منتظر قطعی شدن سفارش خود باشند که در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت یا بلندمدت اتفاق می‌افتد. در هر زمان که عرضه با تقاضا همخوانی داشته باشد، با ثبت سفارش خود می‌توانند سهامدار یک شرکت شوند و یا سهام موجود در سبد سرمایه‌گذاری خود را فروخته و به وجه نقد تبدیل کنند.

اما زمانی که همخوانی میان عرضه با تقاضا وجود نداشته باشد، معامله‌گران می‌توانند با ثبت سفارش خود در صف خرید یا فروش سهام باقی بمانند تا معامله موردنظرشان انجام شود. مدت زمان چنین فرایندی از چند روز تا چند ماه است. البته فراموش نکنید که بازار بورس بسیار پویا است و همواره خریداران و فروشندگان جدیدی به آن وارد می‌شوند. بسیاری از این تازه واردان از تجربه کم و دانش بسیار پایینی در مورد خرید و فروش سهام برخوردارند. بنابراین در کنار ورود میزان زیاد نقدینگی به بازار، موجب بر هم زدن تعادل میان عرضه و تقاضا شده و همین رفتارهای هیجانی، به ایجاد صف سهام منجر می‌گردد.

جایگاه سهامداران در صف خرید سهام یا فروش آن چگونه است؟

برای آگاهی از موقعیت خود به عنوان سهامدار در صف خرید و فروش سهام می‌توانید به‌راحتی به صفحه آنلاین معاملات کارگزاری (معاملات بر خط سهام) مراجعه کرده و از جایگاه ثبت سفارشتان در صف سهام معامله سهام موردنظر مطلع شوید. در واقع این صفحه به شما نشان می‌دهد که در بین چند نفر برای خرید سهام اقدام کرده‌اید.

یک نکته قابل‌ توجه در صف خرید و فروش سهام این است که معامله‌گران خرد بازار بورس هرگز قادر به ایجاد صف تقاضا و عرضه نیستند و نمی‌توانند در سهم‌های خریداری ‌شده، صف خرید سهام یا صف فروش ایجاد کنند. یعنی صف خرید سهام تنها تابع روند قیمتی حاکم در بازار است و به ‌خودی‌ خود مازاد تقاضا شکل نمی‌گیرد. بلکه افزایش تقاضای سرمایه‌گذاران برای خرید سهم یک شرکت در کنار عدم تمایل سهامداران به فروش آن سهم موجب ایجاد صف خرید می گردد. هم‌چنین ممکن است به مرور زمان ارزش ذاتی این سهم دچار رشد شود که به طویل‌تر شدن این صف هم خواهد انجامید.

چگونه در صف خرید سهام بخریم؟

همان‌گونه که گفتیم، افزایش تقاضا برای خرید یک سهم و از طرف دیگر، عدم وجود عرضه در قیمت سهم مجاز روزانه باعث می‌شود که افراد پس از ثبت معاملاتشان، وارد صف خرید شوند. معامله‌گری که زودتر از سایرین سفارش خرید خود را ثبت کرده باشد، سریع‌تر موفق به خرید خواهد شد.

همواره روال به این صورت است که در صف‌های خرید، صف اول با پیشنهاد بالاترین قیمت مجاز روزانه در صف قرار می‌گیرند. یعنی اگر شما پس از بررسی یک سهم، برای آن روند صعودی را پیش‌بینی کرده‌اید، تنها کاری که می‌توانید برای افزایش احتمال خرید سریع انجام دهید این است که در زمان سفارش‌گیری یعنی در ساعت هشت و سی دقیقه‌ی صبح، سفارش خرید خود را ثبت کنید. این کار باعث می‌شود که در جایگاه بالاتری قرار بگیرید و در صورت وقوع فروش سهم، زودتر از سایرین سهام به شما تعلق بگیرد.

یعنی اگر ساعت ۱۰ صبح اقدام به ثبت سفارش خرید کنید، محال است نوبت به شما برسد. چون صف نوبت خرید حداکثر به ۲۰۰ یا ۳۰۰ نفر اول می‌رسد و باقی سفارش‌ها در انتهای روز کاری بورس لغو خواهند شد.

دلیل این امر هم روشن است. همان‌گونه که می‌دانیم، در حالتی صف خرید برای یک سهم ایجاد می‌شود که عرضه برای آن کم باشد. یعنی همان مقدار کم عرضه شده تنها به افرادی می‌رسد که درخواستشان را سریع‌تر ثبت کرده باشند.

بنابراین مهم‌ترین فاکتور موفقیت در زمان ثبت سفارش است. اما چگونه می‌توانیم بین ده‌ها هزار نفر جزو نفرات اولی قرار بگیریم که به ثبت درخواست خرید اقدام می‌کنیم؟ رعایت موارد زیر کمک کننده خواهند بود:

1. داشتن اینترنت پرسرعت

استفاده از اینترنت پرسرعت و بدون قطعی جزو ملزومات معامله در بازار بورس است. ضروری است زمانی که درخواست ثبت سفارش را می‌زنید، این درخواست به سرعت و بدون معطلی به کارگزاری‌تان برسد تا کارگزاری آن را به هسته معاملات برساند. بنابراین اینترنت را از سرویس‌دهنده‌ای دریافت کنید که پینگ پایینی به کارگزاری‌تان داشته باشد.

2. استفاده از کارگزاری معتبر و شناخته شده

همان‌گونه که گفتیم، درخواست شما باید پس از رسیدن به کارگزاری توسط این واسطه به هسته معاملات بورس ارسال شود. کارگزاری‌های نامعتبر که عملکرد کندی دارند، باعث عقب ماندن شما از این مسابقه خواهند شد. پس بررسی و تحقیق کرده و بهترین کارگزاری بورس را انتخاب نمایید.

3. کامپیوتر سالم و بدون ویروس و بدافزار

پیش از اقدام به ثبت سفارش، از به‌روز بودن سیستمتان و عدم وجود ویروس و انواع بدافزارها در آن اطمینان حاصل کنید. زیرا چنین مشکلاتی باعث  کندی سرعت ارسال درخواست‌ها به اینترنت خواهد شد. پس سیستمتان را آپدیت نگاه داشته و برای آن آنتی‌ویروس مناسب نصب کنید.

4. آماده بودن در ساعت ۸:۲۹ دقیقه

مهم‌ترین موردی که باید رعایت کنید آماده بودن خودتان و همه‌ موارد رأس ساعت ۸:۲۹ است. یعنی سیستم روشن بوده و داخل سامانه معاملات ورود کرده باشید. حتی سفارش را وارد کرده باشید و ساعت ۸:۲۹ دقیقه روی دکمه ثبت سفارش کلیک کنید.

این امکان برای شما وجود دارد که چند ثانیه قبل از آغاز پیش‌گشایش به‌ عنوان‌ مثال، ساعت ۸:۲۹:۵۷، به میزان ۱۰ تا ۱۰۰ هزارتومان ثبت سفارش داشته باشید. گزینه‌هایی که مربوط به گرفتن تاییدیه در زمان ثبت سفارش هستند را پیش از سرخطی زدن غیرفعال کنید تا زمان‌تان تلف نشود و سپس کلیک نمایید. این روش خرید، سرخطی زدن نام دارد.

5. ثبت خرید بالاتر از قیمت پایانی

یکی از موارد مهم این است که شما باید قیمت سفارش را ۵ درصد بالاتر از قیمت پایانی روز قبل تعیین کنید.

در نهایت و با رعایت همه‌ی این موارد نیز، برنده فردی است که در سریع‌ترین زمان درخواستش را ثبت کند. مطمئنا شانس هم در این فرایند دخیل خواهد بود.

سخن نهایی

برای معامله موفق در بازار سهام، کنترل هیجان و  طمع در زمان ایجاد صف خرید سهام اهمیت بالایی دارد. در صورتی که با تحلیل‌های تکنیکال و بنیادی، وارد معامله در بازار سرمایه شده‌اید و اقدام به خرید سهام کرده‌اید، دیگر نگرانی و ترس در زمان دیدن صف موردی ندارد. چون آگاه هستید که با افزایش آستانه قیمت باید سود را در کدام قیمت شناسایی کنید. یا با کاهش حد قیمتی سهام، باید حد ضرر معامله خود را چه میزان در نظر گرفته و برای فروش سهام اقدام نمایید. ابزارهای معاملاتی زیادی وجود دارد که می‌تواند شما را در مورد بازه‌های زمانی خرید و فروش سهام آگاه نماید.

فراموش نکنید که وجود صف‌های خرید سهام نشان‌دهنده صعود مستمر قیمت سهام نخواهد بود. برعکس، وجود صف‌های فروش سهام هم پیش‌بینی کننده‌ی روند نزولی و افت قیمت برای همیشه نخواهد بود. عوامل درونی و بیرونی بسیاری وجود دارد که در هر لحظه در حال تاثیرگذاری بر نوسانات قیمت سهام در بازار سرمایه است. هرگز صرفا به دلیل وجود صف‌های طولانی و هیجان‌زده و بدون منطق وارد این صف‌ها نشوید. چون ممکن است در آینده با زیان قابل‌توجهی مواجه شوید و حتی اصل سرمایه‌تان را از دست بدهید.