به عنوان یک سرمایهگذار در بازار بورس، دانستن اینکه چه موقع سهام بخریم در موفقیت معامله اهمیت زیادی دارد. سرمایهگذاران باید علاوه بر تسلط به ابزارهای تحلیلی و اصول روانشناسی بورس، در مورد اطلاعاتی مانند روشها و زمان مناسب برای خرید سهام نیز آگاهی کسب کنند تا در این مسیر به موفقیت دست یابند. شاید در ابتدا چنین مواردی به نظر شما جزئی و بیاهمیت تلقی شود، ولی پس از ورود به بورس متوجه خواهید شد که فعالیت در این بازار نیازمند دانش کافی برای تحلیل رفتار سهمهای مختلف است. بنابراین لازم است پیش از آغاز فعالیت در بورس با تعاریف و اصطلاحات مربوط به آن به طور کامل آشنا شوید.
چه موقع سهام بخریم؟
معاملهگری در بورس و خرید سهام باید با آگاهی کامل از اصول جزئی این بازار صورت گیرد. بنابراین برای تصمیمگیری منطقی لازم است پیش از هر اقدامی با تعاریف اولیه در بازار سرمایه و بورس آشنا شوید.
1. محدوده حمایت
در هر معامله خرید و فروش دو طرف وجود دارد. یعنی خریدار و فروشنده باید در یک قیمت به توافق برسند. اصولا قیمت سهام در بورس با توجه به رقابت میان خریداران و فروشندگان سهم مشخص میشود. پس از ایجاد توافق میان دو طرف معامله در یک قیمت، خریداران با حمایت از قیمت تعیین شده، از کاهش قیمت سهم جلوگیری میکنند.
در واقع محدوده حمایت ناحیهای است که در آن خریداران با خریدشان و فروشندگان با عدم فروش سهامشان از افزایش قیمت سهم حمایت میکنند. یکی از مهمترین دلایل ایجاد نوسان در قیمتها، رقابت میان خریداران و فروشندگان است. برندگان این رقابت تعیین کننده میزان صعود یا نزول قیمت خواهند بود.
2. سطح مقاومت
سطح مقاومت هم رفتاری مشابه محدوده حمایت دارد. با این تفاوت که پس از رسیدن سهام به یک قیمت مشخص، با افزایش عرضه، سطحی از مقاومت ایجاد میشود.
تحلیلگران برای هر سهام یک سطح از مقاومت پیشبینی میکنند. با رسیدن قیمت به این سطح، فروش افزایش و تمایل به خرید کاهش مییابد. در نمودار شکل زیر، سطوح حمایت و مقاومت قابل مشاهده هستند. همانگونه که مشخص است، پس از افزایش تقاضا و شکسته شدن سطح مقاومت، قیمت به پلههای بالاتر صعود میکند.
پس از افزایش قیمتها لازم است سطح مقاومت جدیدی برای نمودار تعریف شود. همراستا بودن خطوط مقاومت و حمایت در این نمودار به این معنی است که با افزایش قیمت، سطح مقاومت شکسته شده قابل تبدیل به سطح حمایت جدیدی خواهد بود. این اصل در جهت عکس هم امکانپذیر است و به عنوان یکی از اصول مهم در تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار میگیرد.
در تحلیل بازار سهام، تعیین محدوده و سطح حمایت یا مقاومت اهمیت بسیاری دارد. زمانی که در یک بازه زمانی مشخص تغییر قیمت سهام کم باشد، از “سطح مقاومت” و “سطح حمایت” برای تحلیل دقیقتر استفاده میشود. اما در شرایطی که محدوده معامله نوسانات بیشتری داشته باشد، استفاده از محدوده حمایت و مقاومت کارایی بیشتری دارد.
3. ریزش صف
در بازار بورس معمولا برای خرید یا فروش سهمهای مختلف صف تشکیل میشود. در واقع هر زمان که میزان تقاضا برای خرید سهم بالا باشد و فروشندگان یا عرضهکنندگان تمایلی به فروش نداشته باشند، صف خرید ایجاد میشود. به صورت برعکس نیز صف فروش زمانی تشکیل میشود که تقاضا برای فروش بسیار بالاتر از تعداد خریداران است.
در این بین یکی از مهمترین اصولی که سرمایهگذاران غیرحرفهای در بورس باید به آن توجه کنند، کنترل رفتارهای هیجانی است. بروز تصمیمات شتابزده تحت تاثیر اخبار و شایعات بازار موجب تشدید این نوسانات میشود. در مواجهه با صفهای سنگین خرید سهام یک شرکت توجه داشته باشید که هر صف خریدی به معنای رشد سهام نیست، بلکه میتواند یک جو مثبت برای فریب سرمایهگذاران تازه وارد باشد. سرمایهگذاران حرفهای و با تجربه بر اساس تحلیل و پیشبینی ارزش واقعی سهام شرکتها تصمیمگیری میکنند. به همین دلیل گاهی آنها با وجود صفهای سنگین فروش، اقدام به خرید سهام میکنند. یا در زمان وجود صفهای خرید بر عکس دیگران با هیجان تصمیم نمیگیرند و وارد صف خرید نمیشوند. همین تصمیمات منطقی چنین سرمایهگذارانی موجب حذف صف و یا به عبارتی ریزش صف خرید و فروش خواهد شد.
4. جو مثبت یا منفی سهام
در صورت مشاهده افزایش قیمت سهام، جو مثبتی مبنی بر ادامهی رشد سهم ایجاد میشود که به دنبال آن، افزایش تقاضا برای خرید سهم بیشتر خواهد شد. در مقابل بر اثر انتشار اخبار و شایعات از سوی افراد مختلف با هدف کاهش قیمت سهام یک شرکت نیز، جو منفی سهام ایجاد خواهد شد.
متاسفانه حجم بالایی از معاملات در بازار بورس، بر اساس همین جو مثبت و منفی سهام انجام میگیرد. در صورتی که افراد حرفهای فریب جو مثبت یا منفی را نمیخورند و با تحلیلهای علمی و بررسی جزئیات سهام شرکت عرضه کننده، اقدام به خرید مینمایند.
5. حد ضرر
یکی از اصول معامله موفق تعیین حد سود و حد ضرر است. در واقع حد سود و ضرر محدودههایی هستند که معاملهگر به منظور تعیین میزان سود و زیان خود تعریف میکند. این محدودهها بر مبنای تحلیلهای تکنیکال مشخص میشوند و پس از رسیدن قیمت سهام به حد ضرر مشخص شده، لازم است فرد به منظور جلوگیری از ضرر بیشتر اقدام به فروش سهم خود نماید.
چه عواملی در بازار بورس بر قیمت سهام تاثیرگذارند؟
چندین عامل عمده وجود داردکه تعیین کنندهی قیمت سهام یک شرکت هستند. مهمترین این موارد شامل عوامل کلان، عوامل صنعتی و مسائل مرتبط با شرکت میباشند.
1. عوامل کلان
ایجاد و حل این مسائل خارج از کنترل شرکتها و افراد است. ولی روی سیستم اقتصادی و سیاسی شرکتها تاثیر میگذارد. برای مثال، وقوع بحرانها یا درگیری داخلی و خارجی باعث رکود و ورشکستگی اقتصاد کشور میشود.
2. عوامل صنعتی
پیش از خرید هر سهامی در بازار بورس باید میزان وابستگی سهام مورد نظر به صنایع دیگر و اثرات حاصل از تحول در دیگر صنایع را بر شرکت هدف، مورد بررسی قرار دهیم. برای مثال، میزان انحصاری بودن یک صنعت احتمال رشد سهام شرکتهای مرتبط با آن را افزایش میدهد.
3. عوامل داخلی شرکت
موارد مربوط به مدیریت، نوع مالکیت، درآمد سالیانه و افزایش سرمایه هر شرکت همگی تعیینکننده قیمت سهام در شرکتها هستند.
برای خرید سهام توجه به چه نکاتی ضروری است؟
موارد زیر برخی از مهمترین نکاتی هستند که خریدار باید پیش از خرید سهام آنها را در نظر داشته باشد.
1. انتخاب صنایع برتر
یک سرمایهگذار موفق در هردورهای توانایی تشخیص صنایع پرسود را دارد. لازمهی تشخیص صحیح دراین مورد آگاهی از شرایط اقتصادی و سیاسی و تاثیر آن بر صنایع مختلف است. در حال حاضر ۳۴ صنعت فعال در بورس وجود دارد که با توجه به دسترسی به مواد اولیه و بازار محصولات، چشم اندازهای متفاوتی از نظر سودآوری برای هر کدام متصور میباشد.
2. ارزیابی شرکت و بررسی شفافیت اطلاعات آن
همواره شرکتهایی را به عنوان گزینههای خرید سهام بررسی کنید که دارای عملکرد مناسب و اطلاعرسانی منظم و روشن هستند. هرچه اخبار و اطلاعات موجود در مورد یک شرکت دارای صحت و دقت بیشتری باشد، مورد اعتمادتر خواهد بود.
3. پیگیری اخبار شرکت
شرکتهای فعال در بورس موظفند اخبار مهم مالی خود را در دسترس همگان قرار دهند. به طور ویژه اخبار مربوط به افزایش سرمایه، یا کاهش سودآوری و فروش این شرکتها را دنبال کنید. افزایش سرمایهی یک شرکت به معنای رشد قیمت سهام بوده و افزایش تقاضا را به دنبال دارد. در مقابل کاهش سودآوری شرکت با کاهش قیمت سهام و افزایش عرضه برای فروش همراه خواهد بود.
4. نقدشوندگی سهام
هر چه سهام یک شرکت حجم معاملات بالاتری داشته باشد، قابلیت نقدشوندگی آن بالاتر است و راحتتر خرید و فروش میشود. بنابراین، این سهامها ریسک کمتری در سرمایه گذاری نیز دارند.
5. سودآوری سهام یا EPS
سودآوری سهام یا EPS یکی از شاخصهای مالی مهم در مورد خرید سهام است. این عدد در مورد هر سهم محاسبه شده و پس از بررسی گزارشات مالی شرکتها در ابتدای هر سال مالی پیشبینی میگردد.
6. بررسی شاخص P/E
این معیار هم از روشهای اصلی ارزشگذاری سهام است که از تقسیم قیمت سهام (Price) بر سود یا زیان خالص سهم (EPS) به دست میآید.
7. درصد مالکیت سهامداران عمده
اصولا گفته میشود هرچه درصد سهامداران عمده در یک شرکت بالاتر باشد، موجب کاهش حجم سهامداران خرد شده و از نوسانات شدید قیمتی جلوگیری میکند. همین عامل به کاهش ریسکپذیری در خرید سهم میانجامد.
8. سهام شناور آزاد
سهام شناور بخشی از سهام یک شرکت است که صاحبان آن سهامداران غیر راهبردی هستند. درصد این نوع سهام در اختیار بازار بورس قرار گرفته و به طور کلی باعث افزایش حجم معاملات و به دنبال آن میزان نقدشوندگی سهام شرکتها خواهد شد.
9. متنوعسازی سبد سهام
یکی از مهمترین اصولی که همواره در کاهش ریسک سرمایهگذاری بر آن توصیه شده، انتخاب و خرید سهام از صنایع مختلف است. سرمایهگذاران حرفهای میدانند که هر نوسانی در بورس برای هر سهمی امکانپذیر است و به همین دلیل در خرید سهام، شرکتهای متنوع از صنایع مختلف را انتخاب میکنند.
در انتخاب سهام مناسب برای خرید از چه روشهایی استفاده کنیم؟
ابزارهای زیادی در انتخاب سهام مناسب برای خرید به سرمایهگذاران کمک میکنند که متداولترین آنها ابزارهای تحلیلی هستند. مهمترین روشهای تحلیلی در انتخاب یک سهم پربازده و اینکه بدانیم چه موقع سهام بخریم سه مورد زیر است.
1. روش تحلیل بنیادی
در روش بنیادی به بررسی عوامل محیطی موثر بر قیمت سهام پرداخته میشود. برای مثال، وضعیت اقتصادی و سیاسی کشور، شرایط صنعت مرتبط در دوره حاضر و وضعیت آینده شرکت.
2. روش تحلیل تکنیکال
در تحلیل تکنیکال با تجزیه و تحلیل نمودار هر سهم، الگویی از رفتار آن در آینده پیشبینی میشود. تحلیلگران تکنیکال معتقدند نوسانات ایجاد شده در هر سهام الگویی تکرارپذیر است و میتوان آن را به آینده نیز تعمیم داد.
3. روش تئوری مدرن پرتفوی (MPT)
این روش کاربرد زیادی در تحلیل ریسک بازار دارد. براساس این تئوری، احتمال از دست رفتن سرمایه یک نوع سهام بیشتر از مجموعهای از سهام مختلف خواهد بود. بنابرین در خرید سهام برای سبد سهامتان توجه کنید که سهام انتخابی نوسانات مشابهی نداشته باشند. در این صورت با کاهش بازده در یک سهم، سهم دیگر با افزایش بازده ضرر ایجاد شده را پوشش خواهد داد.
سود حاصل از خرید سهام چگونه محاسبه میشود؟
به طور کلی برای محاسبه سود حاصل از خرید سهام توجه کنید که در صورت بالاتر رفتن قیمت سهم از نقطه سربهسر، میتوان گفت سهم وارد سود شده است. محاسبه میزان و درصد سود یا زیان از منوی پرتفوی امکانپذیر است. البته ملاک محاسبه سود یا زیان، قیمت لحظهای سهم میباشد.
سخن نهایی
راز موفقیت در بورس انتخاب مناسب سهام با توجه به نتایج تحلیلهای ذکر شده و خرید و فروش آن در زمان مناسب است. توجه به قیمتهای روزانه سهم و تصمیمگیری هیجانی برای خرید و فروش قطعا در بلندمدت میتواند باعث زیان سهامداران شود. بنابراین برای رسیدن به بازده و سود مناسب لازم است تا علاوه بر مطالعه کافی و مشاوره با افراد متخصص بازار سرمایه، از رفتارهای هیجانی پرهیز نمایید. همچنین تک سهم بودن، طمع و فروش دیرهنگام سهم و عدم ریسکپذیری معاملهگر از جمله رفتارهای پرخطر در بازار سرمایه است.
امیدوارم از مقاله چه موقع سهام بخریم استفاده کرده باشید. لطفا تجربیات خود را در این مورد در بخش نظرات ثروت آفرین بنویسید.