محاسبه قیمت سهام بعد از بازگشایی و افزایش سرمایه

افزایش سرمایه در یک شرکت موجب تغییر قیمت سهام بعد از بازگشایی می‌شود. البته این تغییر در قیمت سهام لزومأ به معنی افزایش قیمت نخواهد بود. اگر این سوال برایتان پیش آمده که قیمت سهام پس از بازگشایی چگونه محاسبه می‌شود و چرا همیشه افزایش سرمایه شرکت با افزایش قیمت سهام آن همراه نیست، تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.

قیمت سهام بعد از بازگشایی با چه فرایندی روبرو می‌شود؟

قیمت هر سهم پس از بازگشایی می‌تواند با یکی از سه حالت زیر مواجه گردد.

1. افزایش قیمت و باز شدن نماد بیش‌ از قیمت تئوریک سهم (به دلیل عدم محدودیت در دامنه نوسان، احتمال نمایان شدن پتانسیل‌های مثبت موجود در سهم و بروز یک رشد قیمتی قابل توجه وجود دارد.)

2. کاهش قیمت و باز شدن نماد کم‌تر از قیمت تئوریک سهم (به دلیل عدم محدودیت در دامنه نوسان، احتمال نمایان شدن پتانسیل‌های منفی موجود در سهم و بروز یک کاهش قیمتی قابل توجه وجود دارد.)

3. یکسان بودن قیمت بازگشایی با قیمت تئوریک سهم

حالت اول: افزایش قیمت

در صورتی که سهم موردنظر پیش از افزایش سرمایه، با قیمت‌های مناسبی مورد معامله قرار گیرد و پس از برگزاری مجمع فوق العاده، نیز چشم‌انداز مثبتی برای سهم تصور شود و ارزش سهم در قیمت‌های بالاتری تخمین زده شود و هم‌چنین در روز بازگشایی، قیمت‌های بالاتر از قیمت تئوریک سهم سرمایه‌گذاران را به رقابت برای خرید سهم با سایرین تشویق کند، موجب افزایش قیمت سهم می‌شود و با توجه به این‌که در روز بازگشایی سهام دامنه نوسان باز است، این احتمال وجود دارد که ارزش سهام پس از برگزاری مجمع فوق‌العاده به میزان قابل توجهی افزایش یابد. بنابراین فردی که پیش از برگزاری مجمع اقدام به خرید سهام کرده باشد، از سود فراوانی برخوردار گردد.

حالت دوم: کاهش قیمت

در صورتی که قیمت سهم مورد نظر پیش از افزایش سرمایه، رشد قابل توجهی داشته باشد و سهامداران صرفا بر مبنای همین خبر، اقدام به خرید سهم کرده باشد، ممکن است با کاهش قیمت سهم مواجه شود و به دلیل این‌که دامنه نوسان در روز بازگشایی سهام باز است، ممکن است با زیان قابل توجهی مواجه شود.

حالت سوم: یکسان بودن قیمت

در چنین حالتی اتفاق خاصی نخواهد افتاد و قیمت سهم دقیقأ در محدوده‌های قیمت تئوریک باز می‌شود. بنابراین با توجه به این‌که معمولأ افزایش سرمایه‌ با هدف بهبود شرایط شرکت‌ها انجام می‌شود، برآورد این بهبود و پیشرفت باید مطابق با ارزش‌گذاری مناسب سنجیده شود و با در نظر گرفتن چشم‌انداز آینده شرکت، مورد محاسبه و اندازه‌گیری قرار گیرد تا بتوان بر اساس این اطلاعات، تصمیمات درستی گرفته شود.

چهار روش برای افزایش سرمایه (بر مبنای تأمین مالی)، وجود دارد که موارد زیر را شامل می‌شود.

– افزایش سرمایه از محل سود انباشته

– افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده

– افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها

– افزایش سرمایه به روش صرف سهام

برای محاسبه‌ی قیمت پس از بازگشایی سهام، به فرمول‌های محاسبه قیمت سهام بعد از بازگشایی ناشی از افزایش سرمایه نیاز دارید. در ادامه این فرمول‌ها را به شما معرفی می‌کنیم.

1. روش افزایش سرمایه از محل سود انباشته

در این روش که به سهام جایزه نیز معروف است، شرکت‌ها بخشی از سود انباشته یا اندوخته را به سرمایه اسمی خود تبدیل کرده و متناسب با آن، به سهامداران قبلی سهام جدید اعطا می‌کند. در این روش افزایش سرمایه صرفا تعداد سهم‌های سهام‌داران افزایش می‌یابد ولی سهامدار وجهی بابت افزایش تعداد سهام به شرکت پرداخت نمی‌کند.

 برای مثال، اگر قیمت هر سهم مربوط به یک شرکت فرضی، ۶۰۰۰ ریال باشد و این شرکت از محل سود انباشته، ۲۰ درصد افزایش سرمایه انجام دهد. بری محاسبه قیمت هر سهم جدید پس از اینکه سرمایه افزایش یافت لازم است از فرمول زیر استفاده کنید.

بنابراین قیمت سهام شرکت فرضی مذکور پس از افزایش سرمایه عبارت است از:

2. روش افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده

در این روش، شرکت با توجه به درصد مالکیت هر کدام از سهامداران و درصد افزایش سرمایه، تعداد مشخصی حق تقدم در اختیار سهامداران قرار می‌دهد. دارندگان نهایی حق تقدم باید برای تبدیل حق تقدم به سهام، باید وجهی را تحت عنوان ارزش اسمی سهم (مبلغ 1000 ریال) ، به شرکت پرداخت کنند. مزیت این روش ورود نقدینگی جدید به شرکت است.

برای مثال، در صورتی که قیمت هر سهم شرکت فرضی دوم در بورس تهران، ۶۰۰۰ ریال باشد و این شرکت از محل مطالبات و آورده نقدی ۳۰۰ درصد افزایش سرمایه انجام دهد، و این شرکت به ازای هر سهم جدید ۱۰۰۰ ریال یعنی مبلغی معادل با ارزش اسمی سهام را از سهامداران مطالبه نماید، محاسبه‌ی قیمت هر سهم جدید و هم‌چنین قیمت حق تقدم سهم این شرکت از روش زیر قابل انجام است.

آورده سهامداران در ازای هر سهم – قیمت جدید هر سهم = ارزش هر حق تقدم

بنابراین قیمت سهام شرکت فرضی دوم پس از افزایش سرمایه از محل آورده نقدی برابر است با:

عدد مربوط به محاسبه بالا ۲۲۵۰ به دست آمده که ارزش هر حق تقدم، با جای‌گذاری در فرمول به دست می‌آید.

3. افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها

در این روش، دارایی‌های ثابت مشهود شرکت مانند زمین، ساختمان، ماشین‌آلات، تجهیزات، سرمایه‌گذاری‌ها و … که در حالت عادی بر اساس بهای تمام شده در ترازنامه شرکت ثبت می‌شوند، مورد تجدید ارزیابی قرار گرفته و ارزش دارایی‌های شرکت در ترازنامه به‌روز می‌شود. به منظور برقراری معادله حسابداری در ترازنامه و با توجه به این‌که بدهی‌های شرکت نیز ثابت باقی مانده است، لازم است تا سرمایه شرکت افزایش یابد. البته در این روش پولی به شرکت وارد نمی‌شود و فقط یک عملیات حسابداری در صورت‌های مالی شرکت اتفاق می‌افتد. بنابراین به میزانی که تعداد سهام سهامداران افزایش می‌یابد قیمت سهامشان با کاهش مواجه می‌شود. در نتیجه تغییری در دارایی افراد دارای سهام این شرکت‌ها رخ نخواهد داد.

4. افزایش سرمایه به روش صرف سهام

صرف سهام به معنای اضافه ارزش سهام یا مابه‌التفاوت ارزش بازاری و اسمی یک سهام است. در این روش، شرکت سهام خود را از طریق پذیره‌نویسی و به مبلغی بیش از قیمت اسمی آن به فروش می‌رساند. پس از آن مبلغ حاصل از تفاوت قیمت فروش و قیمت اسمی را، به حساب اندوخته شرکت منتقل می‌کند، یا به صورت نقدی  میان سهامدارات قبلی تقسیم می‌کند، یا در ازای آن، به سهامداران قبلی سهام جدید ارائه می‌دهد. در این روش به جای انتشار سهام عادی با ارزش اسمی، پذیره‌نویسی سهام جدید حاصل از افزایش سرمایه و به قیمت بازار انجام می‌شود. فروش سهام جدید نیز یا با روش حفظ حق تقدم یا با سلب حق تقدم انجام می‌گردد.

سخن نهایی

همان‌گونه که متوجه شدید، افزایش سرمایه یک شرکت همیشه و لزومأ حاکی از ارزنده بودن سهام آن شرکت نیست. بنابراین در صورتی که براساس تحلیل‌های صورت گرفته، مطالعه شرایط شرکت و سهام آن چشم انداز مثبتی برای سهم متصور نیستید، این نکته را در نظر بگیرید که ممکن نیست با حضور در افزایش سرمایه آن شرکت، سهم رایگان یا دارای بازدهی بالا به دست آورید و ارزش دارایی‌تان افزایش یابد. حتی در بسیاری موارد قیمت سهام بعد از بازگشایی و افزایش سرمایه ریزش خواهد کرد.