شاخص کل هم وزن و شاخص کل بورس چیست؟

در این مقاله قصد داریم به توضیح شاخص کل و شاخص کل هم وزن بورس بپردازیم. شاخص کل قیمت که به آن شاخص کل نیز گفته می شود، به تغییر سطح عمومی قیمت ها در کل بازار می گویند میانگین کاهش و افزایش قیمت سهام در بازار را نشان میدهد. این تغییرات مربوط به سال ۱۳۶۹ است. سال پایه سالی است که در آن نوسانات قیمت حداقل بوده و به عنوان مبدا تغییر انتخاب می شوند.این شاخص همان شخصی است که در گزارش ها و اخبار شنیده میشود و نماد سقوط یا صعود بازار است.

این شاخص ها فقط منعکس کننده قیمت سهام در سطح بازار هستند و فاقد معیارهای دیگری از جمله سود نقدی است. وقتی که می گوییم شاخص کل ۱۰ درصد بالا رفته و افزایش یافته است، به این است که میانگین قیمت سهام شرکت های بورسی در مقایسه با سال پایه یعنی سال ۱۳۶۹، ۱۰ درصد افزایش داشته است. نکته دیگری که باید به آن توجه کرد این است که این شاخص تمامی شرکت ها را در نظر میگیرد و در صورتی که سهامی متوقف باشد و دیگر معامله نشود، قیمت آخرین معامله را در نظر می‌گیرد. اگر سهام همه شرکت‌های بازار را متناسب با وزن سرمایه مربوط به هر شرکت در پرتفوی خود داشته باشید، تغییر در شاخص کل، دقیقاً میزان سود و زیان شما را نمایش خواهد داد.

در بازار بورس ما همواره به عنوان سرمایه گذار، پارامترهای مختلفی را بررسی می کنیم تا معامله منطقی تر و بهتری داشته باشیم. شاخص کل و شاخص هم وزن در بورس، از جمله معیارهای سنجش  وضعیت بازار و میزان تغییرات کلی قیمتی و بازدهی آنها در روز می باشد و بسیاری از تحلیلگران برای تحلیل روند کلی بازار از آن استفاده می کنند.

شاخص هم وزن نیز زیر مجموعه ای از شاخص کل بازار به حساب می آید. در بازار بورس، سهام کوچک و بزرگ معامله می شوند که معاملات هرکدام در مقایسه با مقیاس خود در عدد شاخص کل تاثیر می گذارند. مثبت یا منفی شدن سهام بورس در عدد شاخص هم وزن و شاخص کل، تاثیر چشمگیری می گذارد. تمامی سهام در شاخص کل هم وزن بورس به یک میزان و با یک وزن مشخص در عدد شاخص تاثیر گذار هستند و نمای کلی از روند سهام در روز را می تواند نشان بدهد. عدد شاخص قیمت هم وزن در بورس معیاری برای سنجش میزان بازدهی بازار می تواند باشد. زمانی که این شاخص مثبت باشد بدین معناست که بیشتر سهام متوسط و کوچک بازار در آن روز مثبت می باشند، بنابراین عدد این شاخص یک معیار مهم برای تحلیل بازدهی کلی بیشتر سهام بازار می تواند باشد که از طرف تحلیلگران بورسی همواره مورد ارزیابی قرار می گیرد.

پیشنهاد می کنم مقاله فیلترهای بورس شامل 700 فیلتر بورس در سایت Tsetmc را مشاهده فرمایید.

ویژگی های شاخص کل هم وزن بورس

اگر شاخص کل هم وزن بورس را بخواهیم در قالب فهرست مرور کنیم، موارد زیر را میتوانیم در نظر داشته باشیم:

• روند و بازدهی این شاخص بر مبنای بازدهی اکثریت سهام بورسی می باشد، نه اینکه تعداد کمی از شرکت های بزرگ و دارای ارزش بالا
• همه شرکت ها در محاسبه این شاخص، دارای وزن برابری هستند.
• به طور کلی این شاخص در مقایسه با شاخص کل، میزان نوسان کمتری دارد.
• وقتی که این شاخص در روند صعودی قرار می گیرد به این معنی است که اکثر شرکت‌های کوچک بازار سرمایه نیز در روند صعودی قرار دارند.

شاخص هم وزن بورس با شاخص کل چه تفاوتی دارند؟

شاخص کل و شاخص هم وزن با اینکه هر دو در مقایسه با سهام های بورس، مثبت و منفی می شوند، آنها دارای تفاوت‌هایی نیز هستند. در شاخص کل، میزان حجم و سرمایه و مقیاس سهام آنها مهم است. سهام بزرگ بازار در واقع شاخص ساز معرفی می شوند و نقش بسیار زیادی در تعیین شاخص کل دارند. اما برخلاف شاخص کل، شاخص کل هم وزن تفاوتی میان سهام کوچک و بزرگ یا متوسط، قائل بوده و تمامی سهام به یک روش مورد سنجش قرار گرفته و در عدد شاخص هم تاثیر گذار هستند.

همچنین وزن سهام در عدد شاخص هم وزن، معیار اصلی نیست. اما از طرفی دیگر، شاخص کل بورس (Stock market index) نسبت به کوچک یا بزرگ بودن سهام و همچنین سهام شاخص ساز، تغییر خواهد کرد. به طوری که نصف بیشتر سهام در بورس ممکن است منفی باشند اما چند سهم بزرگ بازار مثبت باشد. با این وجود شاخص کل عدد مثبتی را نمایش دهد و شاخص هم وزن، عدد منفی را نمایش دهد.

به همین دلیل شاخص هم وزن روند کلی بازار را به نوعی با واقعیت بیشتری نشان می دهد. در واقع این شاخص، به دور از تفکیک میان سهام کوچک و بزرگ و متوسط رشد کلی بازار را در نظر می‌گیرد. از طرفی دیگر در شاخص کل، چند سهم بزرگ بازار یک‌ تنه شاخص کل را می توانند بالا و پایین کنند. به همین دلیل است که وقتی شاخص هم وزن در طول روز مثبت است بیش از نیمی از سهام بازار نیز مثبت است و  وقتی که این شاخص منفی باشد، بیشتر از نصف سهام بازار نیز منفی هستند اما در شاخص کل به این صورت نیست و سهام شاخص ساز به یکباره کل شاخص را می تواند مثبت یا منفی کند.

بررسی کردن شاخص کل جدا از اینکه از روند کلی بازار شناخت جامع تری می دهد، بیشتر مناسب سهامداران ای است که از سهام های بزرگ شاخص ساز و صنعتی استفاده می‌کنند تا از میزان بازدهی و روند این نوع سهام درک بهتری داشته باشند.

شاخص قیمت هم وزن نیز بدون در نظر گرفتن بزرگی سهام، بازدهی قیمت کل سهام بازار را نشان می دهد که برای سهامداری مناسب می باشد که در سبد پرتفوی خود از سهام متوسط و کوچک هم دارند.

پیشنهاد ویژه ثروت‌آفرین : فیلتر طلایی بورس

نتیجه گیری

مبحث شاخص در بازار بورس از اهمیت بسیار ویژه ای برخوردار است. زیرا این پارامتر نمای کلی از وضعیت بازار را می دهد و در تحلیل بازار به تحلیلگران و معامله گران بازار بورس کمک می‌کند تا نسبت به معاملات فعلی بازار و انجام معامله در بورس اوراق بهادار شناخت بهتری داشته باشند. شاخص کل و شاخص کل هم وزن با وجود شباهت هایی که دارند، تفاوت های مهمی نیز با هم دارند که در مقاله توضیح داده شد. خوشحال می شویم تجربیات خود را در مورد کار با شاخص کل و شاخص هم وزن در بخش نظرات ثروت آفرین بنویسید.