رویکرد تحلیل بنیادی، یکی از روشهای تحلیل بورس میباشد. وضعیت یک شرکت از لحاظ صنعتی و اقتصادی در این روش مورد بررسی قرار داده میشود تا بتوان تخمینی از قیمت واقعی هر سهم آن زد. حاشیه سود در تحلیل بنیادی از گزارههای مهم و کاربردی در تحلیل بورس میباشد.
اطلاعات مالی، سود و زیان شرکت در این روش باید از سایتهایی مانند کدال که سایت بورس معتبر است، دریافت شود. شرکتهایی که در بورس حاضرند، صورتهای مالی خود را در بازههای مشخص موظفند منتشر کرده و در دسترس سرمایهگذاران قرار دهند.
ضمن تحلیل این دادهها، تحلیل گران و سرمایه گذاران میتوانند در مورد فروش یا خرید سهام هر شرکت، تصمیم گیری کنند. لازم به ذکر است که از طریق شرکتهای کارگزاری تمامی این معاملات انجام میشود.
چندین آپشن مهم در تحلیل بورس به شیوه بنیادی استفاده میشود. حاشیه سود یکی از این موارد میباشد. با ما همراه باشید تا در ادامه به بررسی حاشیه سود در تحلیل بنیادی بپردازیم.
تعریف حاشیه سود در تحلیل بنیادی
حاشیه سود در تحلیل بورس، به نسبت سود به فروش میگویند. درواقع باید میزان سود را بر فروش برای محاسبهی آن، تقسیم کرد. با ضرب کردن عدد بدست آمده در ۱۰۰، درصد حاشیه سود بدست میآید.
برای مثال در صورتی که حاشیهی سود شرکتی برابر با ۲۰ درصد باشد، به این معنی است که به ازای فروش ۱۰۰ تومان، ۲۰ تومان سود بدست آمده است.
استفاده از حاشیه سود در تحلیل بورس
حاشیه سود در تحلیل بنیادی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. میتوان تحلیلهای بسیار خوبی از وضعیت شرکت با محاسبه و دانستن این گزاره، ارائه داد.در صورتی که نسبت به گذشته رقم حاشیه سود شرکتی کمتر شده باشد، دلایل متعددی میتوان برای آن در نظر داشت.
از جمله این دلایل میتوان موارد زیر را نام برد:
- سوددهی شرکت مذکور نسبت به قبل کمتر شده است.
- کاهش قیمت محصول نسبت به گذشته
- افزایش هزینههای جانبی شرکت
- ضعف مدیریت هزینهها توسط مدیران شرکت
در صورتی که روند کاهش در حاشیه سود شرکتی نسبت به گذشته وجود داشته باشد، خرید سهام شرکت به نفع سرمایه گذاران نخواهد بود.
حاشیه سود شرکت در صورتی که بتواند هزینههای خود را کاهش داده اما سود خالص آنها تغییر نکند، افزایش خواهد یافت. در این حالت به سهام این شرکت میتوان خوشبین بود.
جهت بررسی تغییرات حاشیه سود یک شرکت، لازم است گزارش عملکرد دورهای شرکت مورد مطالعه قرار گیرد.
حتما توصیه میکنیم تغییرات حاشیه سود شرکت را در صورتی که قصد خرید سهم آن را دارید، نسبت به مقدار آن در گذشته مقایسه نمایید. افزایش حاشیهی سود میتواند نشانهی خوبی بر این باشد که بتوان سهم شرکت را خرید و از طریق آن سود کسب کرد.
اما در صورتی که شاهد روند نزولی گزاره حاشیه سود شدید، توصیه میکنیم که در اسرع وقت از سهام شرکت مربوطه خارج شوید.
البته صرفا نمیتوان در بررسی و تحلیل بورس به یک گزاره استناد کرد و تصمیم گیری نهایی را بر مبنای آن قرار داد. با این وجود دیدگاه موثری میتوان از طریق حاشیه سود نسبت به مدیران و وضعیت فعلی شرکت بدست آورد.
به بیانی، حاشیه سود در تحلیل بنیادی مهم و لازم است، اما به تنهایی کافی نیست.
انواع حاشیه سود
حاشیه سود به سه نوع حاشیه سود خالص، حاشیه سود ناخالص و حاشیه سود عملیاتی تقسیم میشود. هرکدام از این موارد به محاسبه و بررسی المانی مهم در شرکت مورد نظر به بررسی میپردازد.
حاشیه سود خالص
حاشیه سود خالص یک شرکت از تقسیم سود خالص بر درآمد یک شرکت بدست میآید. البته توجه کنید که در یک بازهی زمانی مشخص این پارامتر در نظر گرفته میشود.
حاشیه سود ناخالص
محاسبهی حاشیه سود ناخالص همانند خالص میإاشد. تفاوتی که وجود دارد این است که در صورت تقسیم، میزان سود ناخالص جایگذاری میشود. پس طبق این توضیح میتوان گفت با تقسیم میزان سود ناخالص بر درآمد کل شرکت، حاشیه سود ناخالص بدست میآید.
حاشیه سود عملیاتی
در این قسمت میزان سود عملیاتی شرکت بر میزان درآمد کل تقسیم میشود و حاشیه سود عملیاتی بدست میآید.
مزایا و معایب حاشیه سود در تحلیل بنیادی
حاشیه سود میتواند برای میزان سودآوری یک شرکت معیار بسیار خوبی باشد. میتوان یک دید کلی از میزان توانایی شرکت در کنترل هزینهها با در نظر گرفتن تمام هزینههای پرداخت شده از طرف شرکت برای تولید محصول و همچنین درآمد بدست آمده از فروش محصولات، به دست آورد.
حاشیه سود بالا نشان از آن دارد که قیمت گذاری محصولات مناسب، هزینههای پرداختی تولید محصول تحت کنترل و همچنین مدیریت کارآمد بوده است. از طرفی دیگر کاهش میزان سود شرکت هشداری برای تغییر روند هزینههای شرکت و قیمتگذاری میباشد.
محدودیتهای حاشیه سود چیست؟ جاییکه که فروشهای یکباره گاهی شرایط را فریبنده جلوه میدهد. بدان معنی که گاهی تحت تاثیر عواملی، شرکت با فروش یکباره توانسته در سطح بالایی حاشیه سود خود را نگه دارد. چنین ارقامی برای حاشیه سود به صورت ناپایدار خواهند بود.
محدودیت دیگر این گزاره زمانی معنا پیدا میکند که شرکتهای دارای مدلهای تجاری متفاوتی باشند. در واقع نمیتوان مقایسه دقیقی به وسیله محاسبه حاشیه سود از شرکتها در صنایع مختلف بدست آورد. شرایط سوددهی در این شرایط در صنایع مختلف متفاوت است.
کلام آخر
حاشیه سود در تحلیل بنیادی میتواند یک معیار خوب از میزان سودآوری شرکتها باشد. همانطور که در بالا اشاره کردیم حاشیه سود شامل حاشیه سود خالص، حاشیه سود ناخالص و حاشیه سود عملیاتی میشود. هر کدام از این موارد فرمول محاسباتی مخصوص خود را دارد. حاشیه سود بالاتر در یک شرکت نشان دهندهی مدیریت و کنترل خوب هزینههای شرکت، قیمت گذاری مناسب محصولات و به کار گرفتن استراتژی فروش مناسب و خوب در بازار است.