ارز دیجیتال زی کش یکی از انواع رمز ارزها بوده که بلاک چین غیر متمرکز دارد و هدف اصلی آن محافظت از هویت افراد هنگام معامله با ارزهای دیجیتال است. زی کش نیز مانند بیت کوین، به صورت متن باز فعالیت میکند اما تفاوت چشمگیری از لحاظ حفظ حریم خصوصی با بیت کوین دارد. این ارز دیجیتال از پروتکل اثبات دانش صفر استفاده میکند؛ این پروتکل باعث میشود که تراکنشها به صورت کاملاً ناشناس صورت گیرد. زی کش درصدی از پاداش استخراج بلوکی را که به آن پاداش بنیان گذار میگویند، برای تامین هزینه توسعه پروتکلهای خود دریافت میکند.
تاریخچه ارز دیجیتال زی کش
این ارز دیجیتال قبلاً zerocoin نامیده و در سال ۲۰۱۳ ایجاد شد. ارز دیجیتال زی کش ابتدا با استفاده از یک سری تکنیکهای ریاضی به نام اثبات دانش صفر یک افزونه آزمایشی حریم خصوصی برای رمز ارز بیت کوین بود. اما به دلیل شدت محاسباتی و تازگی پروتکل zerocoin، توسعه دهندگان بیت کوین اعتقاد داشتند که استفاده از آن در شبکه اصلی غیرممکن است. اما با گذشته زمان و پیشرفتهای بیشتر در پروتکل، بنیانگذاران آن با همکاری محققان دانشگاه تلآویو و MIT یک پروتکل جدید به نام زی کش ایجاد کردند.
در سال ۲۰۱۷ نیز بنیاد زی کش که یک مؤسسه غیرانتفاعی بود با هدف حفظ حریم خصوصی برای منافع عمومی و ایجاد زیرساختهای پرداخت اینترنتی، نام خود را به electric coin تغییر داد. همان طور که گفتیم عملکرد رمز ارز زی کش به یک پروتکل جدید به نام zk-SNARK وابسته بوده و به کاربران اجازه میدهد تراکنشهای خصوصی بدون افشاء جزئیات آن را ساخته و تأیید کنند.
رونده ارتقاء ZCash
بعد از راه اندازی ارز دیجیتال زی کش، تیم مهندسی آن از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ به روز رسانیهای جدیدی در پروتکل زی کش منتشر کرد. علاوه بر آن برنامههای overwinter و sapling را نیز برای ارتقا پروتکل اصلی ساخته و معرفی کرد. در سال ۲۰۱۷ مشارکتهای سازمانی مانند همکاری با JP Morgan باعث افزایش علاقه به zk-SNARK و بلاک چین شد.
در فوریه ۲۰۱۹ نیز مشخص شد که یک نقص رمزنگاری جدی در سیستم به نام BCTV14 وجود داشته است. براساس بررسیهایی که در آن سال انجام شد، مشخص شد که هیچ کس از این نقص امنیتی آسیبی ندیده و کسی از وجود آن اطلاع نداشته است. بعد از آن شرکت electric coin برای افزایش مقیاس پذیری زی کش از یک پروژه تحقیقاتی تا سال ۲۰۲۱ خبر داد.
آدرسهای ارز دیجیتال زی کش
این رمز ارز دارای دو نوع آدرس است: آدرسهای خصوصی با حرف Z و آدرسهای شفاف نیز با حرف T شروع میشوند. وقتی معامله انجام میشود؛ تنها اطلاعاتی که در دسترس است این است که این معامله اتفاق افتاده و کارمزد آن نیز پرداخت شده است و مواردی مانند مقدار تراکنش، آدرسها و … برای عموم قابل مشاهده نیست. در بعضی شرایط، صاحب آدرس Z تمایل دارد که جزئیات تراکنش را با یک فرد دیگر به اشتراک بگذارد. دراین صورت یک کلید خصوصی را در اختیار فرد ثالث قرار می گیرد که فرد به وسیله آن میتواند جزئیات تراکنش را مشاهده کند.
آدرسهای T، در مقابل آدرسهای Z قرار دارند و عملکرد آنها شبیه به تراکنشهای بیت کوین است. نکتهای که باید به آن توجه داشته باشید این است که اگرچه ارز دیجیتال زی کش دو آدرس متفاوت دارد اما انتقال ارز بین آن دو آدرس به راحتی ممکن است.
ویژگیهای ارز دیجیتال ZCash
این ارز دیجیتال دارای ویژگیهای جالبی است که در ادامه به چند مورد از آنها اشاره میکنیم:
کم بودن کارمزد
هزینه تراکنشهای این رمز دیجیتال بسیار کم است و تقریباً 0/0001 ذکر شده است.
امنیت بالا
همانطور که گفتیم این ارز دیجیتال دو آدرس متفاوت داشته که یکی از آنها خصوصی است و دیگری مانند بیت کوین بوده و کاملاً شفاف است.
کلیدهای نمایش
با فعال کردن کلیدهای نمایش میتوانید جزئیات حساب را برای دیگران به نمایش بگذارید.
نمایش اطلاعات پرداخت
گیرنده یا فرستنده میتوانند جزئیات معامله را برای اشخاص ثالث بفرستند.
انقضا معامله
اگر بعد از پنجاه دقیقه، در یک تراکنش برداشت وجه انجام نشود؛ آن تراکنش به صورت خودکار لغو شده و مالیاتی به آن تعلق نمیگیرد.
معاملات چند امضائی
این رمز ارز از تراکنشهای چند امضایی که برای انجام آن نیاز به تأیید چند نفر دارند، پشتیبانی میکند. این تراکنشها به صورت خصوصی انجام نمیشوند و از نوع شفاف هستند.
تفاوت بین بیت کوین و زی کش چیست؟
به طور کلی این دو رمز ارز شباهت بسیار زیادی به هم دارند زیرا زی کش از ساختار بیت کوین برای توسعه خود کمک گرفته است. با این حال این دو رمز ارز دارای تفاوتهایی نیز هستند که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم:
- زی کش از zk-SNARK برای حفظ حریم خصوصی افراد استفاده میکند درنتیجه برای صاحبان ارز دیجیتال زی کش ، امکان انجام تراکنشها به صورت کاملاً خصوصی فراهم شده است. جزئیات تراکنشهای بیت کوین تا حدی برای دیگران قابل مشاهده بوده و تراکنشهای آن به صورت شبه ناشناس انجام میشود.
- زمان لازم برای ایجاد هر بلاک در زی کش و بیت کوین به ترتیب 2/5 و 10 دقیقه است.
- حجم بلوک زی کش دو برابر بیت کوین و دو مگابایت است.
- افزایش ظرفیت بلاک یعنی افزایش سطح مقیاس پذیری با استفاده از حداقل پهنای باند و بدون به خطر انداختن امنیت است.
- یکی دیگر از تفاوتهای بارز این دو رمز ارز با یکدیگر تعیین تاریخ انقضا برای تراکنشها است. در ارز دیجیتال زی کش اگر تراکنشها در مدت خاصی توسط معدنچی تایید نشوند، مبلغ به صورت خودکار به حساب بازگردانده میشود.
خرید ارز دیجیتال زی کش
اگر میخواهید برای سرمایه گذاری از ارز دیجیتال زی کش استفاده کنید، باید به دنبال یک صرافی برای خرید آن باشید؛ چند مورد از صرافیهای بینالمللی مطمئن برای خرید زی کش را در ادامه معرفی میکنیم:
صرافی کراکن
این صرافی یکی از محبوبترین صرافیها بوده و از ارزهای فیات مختلفی پشتیبانی میکند. صرافی کراکن در سال ۲۰۱۱ راه اندازی شد و یکی از قدیمیترین صرافیهای موجود محسوب میشود. صرافی کراکن دارای امنیت نسبتاً بالایی بوده و خرید و فروش انواع ارزهای دیجیتال در آن انجام میشود.
برای استفاده از خدمات آن باید حتما احراز هویت انجام داده و اطلاعاتی مانند ملیت، نام کامل و تاریخ تولد را وارد کنید در مرحله بعد آدرس محل زندگی خود را برای شارژ حساب تایید کنید. هزینه شارژ حساب نیز درصورتی که حساب ژاپنی، SEPA و SWIFT داشته باشید، رایگان بوده و در غیر این صورت بین پنج تا ده دلار است.
صرافی بایننس
فعالیت این صرافی از سال ۲۰۱۷ شروع شد و خیلی زود توانست درصد زیادی از معاملات رمز ارزها را به خود اختصاص دهد. صرافی بایننس امکان شارژ حساب با ارزهای فیات را نداشته و شما به وسیله دیگر ارزهای دیجیتال میتوانید به صورت رایگان حسابتان را شارژ کنید. احراز هویت برای خرید ارز دیجیتال زی کش در این صرافی الزامی نیست مگر این که قصد داشته باشید دو یا تعداد بیشتری بیت کوین داشته باشید. مزیت دیگر این صرافی این است که وقتی ارزهای رمزنگاری شده معتبر و جدید ایجاد میشوند، به عنوان اولین صرافی آنها را در لیست خود قرار میدهد.
صرافی هیت بی تی سی (HitBTC)
این صرافی نیز از سال ۲۰۱۳ فعالیت خود را آغاز کرد. برای شارژ حساب در آن میتوانید از حساب SEPA یا SWIFT استفاده کنید که معمولاً زمان بر است. یک گزینه دیگر برای شارژ حساب این است که از ارزهای دیجیتال استفاده کنید. به این نکته توجه کنید که این صرافی در سال ۲۰۱۹هک شد و این موضوع باعث میشود که کاربران با احتیاط بیشتری آن را انتخاب کنند.
صرافی پولونیکس
این صرافی در سال ۲۰۱۴ فعالیت خود را آغاز کرد. پولونیکس در ایالات متحد بوده و با توجه داشتن حجم بالایی از معاملات، یک گزینه مناسب برای خرید و فروش رمز ارزها محسوب میشود. این صرافی از ارزهای فیات پشتیبانی نمیکند و شارژ حساب با ارزهای دیجیتال امکانپذیر است. هزینه کارمزد آن نیز برای خرید ارز دیجیتال زی کش بسته به میزان ارز بین 0 تا0/25 درصد میتواند باشد. احراز هویت در صرافی پولونیکس اجباری نیست ؛مگر این که قصد داشته باشید دوهزار دلار در روز برداشت کنید. این صرافی قوانین سختگیرانهای دارد اما با این حال بازهم در سال ۲۰۱۴ تحت حمله سایبری قرار گرفت که این امر باعث از دست رفتن دوازده درصد از بیت کوین های آن شد.
صرافی کریپتوپیا
این صرافی در سال ۲۰۱۴ به وجود آمده و در نیوزلند قرار دارد. کریپتوپیا تاکنون بیش از ۵۰۰ رمز ارز را پشتیبانی میکند. شارژ حساب در آن از طریق رمز ارزها امکانپذیر بوده و کارمزد هر معامله نیز معادل دو درصد مبلغ کل است. برداشت وجه در این صرافی کارمزدی ندارد.
توجه داشته باشید که صرافیهای دیگری نیز در سراسر دنیا برای خرید زی کش وجود دارند اما به دلیل تحریمها، احراز هویت و ثبت نام در تعداد زیادی از آنها ممکن نیست. اگر چه در برخی از صرافیها امکان خرید بدون احراز هویت وجود دارد، اما محدودیتهای بسیار زیادی نیز برای این کار وجود دارد. به همین خاطر اگر سابقه فعالیت در صرافیهای خارجی را ندارید و تازه کار هستید، توصیه میکنیم از صرافیهای ایرانی برای خرید و فروش رمز ارز استفاده کنید.
کیف پولهای ارز دیجیتال زی کش
گزینههای زیادی برای نگهداری این رمز دیجیتال وجود دارد که در ادامه برخی از آنها را معرفی خواهیم کرد:
کیف پول سخت افزاری برای ZCash
اگر به دنبال فضایی امن برای ذخیره سرمایه خود بوده و قصد سرمایه گذاری بلندمدت را دارید، توصیه میکنیم از کیف پولهای سخت ابزاری استفاده کنید.
- لیجر نانو اس
لجر نانو اس از محبوبترین کیف پولهای سخت افزاری رمز نگاری شده است. این کیف پول از بیت کوین، اتریوم و بسیاری دیگر از رمزارزها مانند ارز دیجیتال زی کش پشتیبانی میکند.
کلید خصوصی شما در تراشه ایمن این دستگاه به صورت خارج از اینترنت و آفلاین ذخیره میشود. این کیف پول دارای صفحه نمایش بوده و به شما کمک میکند تا تمام تراکنشهای خروجی را تأیید و اعتبارسنجی کنید.
- ترزور
بسیار شبیه به نانو اس است و در واقع اولین کیف پول سخت افزاری دارای صفحه نمایش است که امنیت بیشتری نیز دارد.
- جکس
از بهترین کیف پولهای نرم افزاری برای آی پد و آیفون است که متن باز نیست اما از ارز دیجیتال زی کش پشتیبانی میکند. استفاده از آن برای نگهداری مقدار زیادی ارز دیجیتال توصیه نمیشود اما برای استفاده روزمره قطعا از بهترین گزینهها است.
- Free wallet
از کیف پولهای اندرویدی برای نگهداری زی کش بوده که به دلیل این که متن باز نیست، نمیتوان از امنیت آن کاملاً اطمینان حاصل کرد.
کاربردهای ZCash
هدف از راه اندازی زی کش ارائه ارز دیجیتالی بود که به وسیله آن یک انتقال کم هزینه، سریع و به صورت کاملاً محرمانه انجام شود. در واقع تیم توسعه دهنده این رمز ارز قصد دارد که زی کش را به یک سیستم پرداخت جهانی که توسط مردم تمام نقاط دنیا مورد استفاده قرار میگیرد، تبدیل کند.
در حال حاضر گرانترین و سریعترین روش برای انتقال ارز در کوتاهترین مدت، وسترن یونیون است. همان طور که قبلاً گفتیم مدت زمان لازم برای ایجاد بلاک در زی کش، حدود دو و نیم دقیقه است. با توجه به این که سرعت ایجاد بلاک در این شبکه چهار برابر بیت کوین است، سرعت انجام تراکنشها نیز بیشتر است.
اگر ارز دیجیتال زی کش را از نظر کارمزد با سیستمهای بانکی مقایسه کنیم، میتوانیم بگوییم که انتقال از طریق رمز ارز زی کش بسیار ارزانتر است.
یکی دیگر از مزایا آن نسبت به بیت کوین، نحوه عملکرد استخراج کنندگان است. اگرچه هر دو این رمز ارزها از یک مدل اجماع اثبات کار استفاده میکنند؛ اما پلتفرم زی کش بسیار منصفانهتر و عادلانهتر است.
طرح مثال
برای اینکه این موضوع را بهتر درک کنید، بهتر است که فرآیند استخراج را شبیه به یک پازل در نظر بگیرید. برای حل این پازل، ماینرها به دستگاهی نیاز دارند که دارای قدرت محاسباتی بالایی باشد. رمز ارز دیجیتال زی کش در مقایسه با بیت کوین، به سخت افزار پیچیدهای نیاز نداشته و همین مسئله نیز باعث کاهش هزینههای استخراج آن نسبت به بیت کوین شده است.
برای استخراج ارز دیجیتال بیت کوین شما به دستگاههای گرانقیمت ASIC نیاز دارید. در حالی که استخراج زی کش با استفاده از GPU یا CPU نیز امکان پذیر است. این یعنی هر فردی با هر سرمایه اولیهای که دارد میتواند استخراج زی کش را شروع کرده و در ازای استخراج هر بلاک، زی کش رایگان به عنوان پاداش دریافت کند.
تنها مشکلی که وجود دارد این است که تیم توسعه آن حدود بیست درصد از کل هزینه تراکنشها را هر سال برای توسعه پروژه خود دریافت میکند.
آینده ارز دیجیال زی کش
پیش بینی بازار رمز ارزها امری دشوار است؛ اما برای پیش بینی این امر میتوانید به دلایلی که باعث افزایش ارزش یک ارز دیجیتال میشود و یا دلایلی که ممکن است باعث شود این رمز ارزها رشد نکنند، فکر کنید.
رمز ارز زی کش به دنبال نصب پروتکل zero-knowof proof در پروژه بلاک چین خود است. همکاری با مؤسساتی مانند JP Morgan نیز باعث افزایش اعتبار آن میشود. با این وجود، یک مسئله که ممکن است در آینده به زی کش آسیب وارد کند این است که این رمز ارز میتواند برای فعالیتهای مجرمانه استفاده شود. زیرا به وسیله آن انجام معاملات به طور کاملاً ناشناس انجام میشود. یکی از جاهایی که رمز ارزها و به خصوص ارز دیجیتال زی کش برای انجام کارهای غیر قانونی مورد استفاده قرار میگیرند، دارک وب است. اگرچه زی کش در تلاش است تا با اضافه کردن گزینه view key، از ایجاد مشکلات غیرقانونی در آینده جلوگیری کند.
کسانی که بر روی رمز ارز زی کش سرمایه گذاری میکنند، دارای یک view key بوده که به وسیله آن سابقه معاملاتی که انجام دادهاند را میتوانند مشاهده کنند.
چالش مقیاس پذیری
چالش مقیاس پذیری مسئلهای است که تقریباً تمام ارزهای دیجیتال با آن درگیر هستند. اگرچه مقیاس پذیری در ارز دیجیتال زی کش نسبت به بیت کوین بهتر است اما هنوز هم قادر به انجام ۶ الی ۲۶ تراکنش در هر ثانیه است. اگر تیم توسعه زی کش این وضعیت را بهبود نبخشد، احتمالاً بلاک چینهای دیگر شانس بیشتری برای تبدیل شدن به یک سیستم پرداخت جهانی را پیدا میکنند. بهعنوان مثال دش کوین امکان انجام معاملات در کسری از ثانیه را به صورت کاملاً ناشناس فراهم میکند. در حالی که زی کش برای انجام آن به حدود دو و نیم دقیقه زمان نیاز دارد. به طورکلی میتوان گفت که رمز ارز زی کش از سال ۲۰۱۶ تاکنون عالی عمل کرده و در فهرست ۵۰ ارز دیجیتال برتر قرار دارد.
سخن پایانی
ارز دیجیتال زی کش نیز مشابه با دیگر ارزهای دیجیتال بر اساس یک بلاک چین متن باز توسعه یافته و طراحی شده است. اصلیترین تفاوت آن با بیت کوین و دیگر رمز ارزها این است که امکان انجام معاملات به طور کاملاً ناشناس را فراهم کرده است. اما از آنجا که در ایجاد پروتکلهای این ارز دیجیتال، یک عامل انسانی دخیل است، نمیتوان انتظار داشت که همه چیز بینقص و عالی باشد.