ارزش پول چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

شاید در ذهن شما نیز این سؤال مطرح شده باشد که ارزش پول چیست؟ در تعریف کلی، ارزش پول نیز همانند ارزش کالا و خدمات بر اساس میزان تقاضای آن تعیین می‌شود.

ارزش پول بر پایه ارزش گذاری اقلام ارزش گذاری می شود. توجه داشته باشید که ارزش و پشتوانه پول بر مبنای طلا و نقره نیست و عوامل دیگری در ارزش و یا بی‌ارزش کردن پول مؤثر هستند. همانطور که می‌دانیم پیش از آن که استفاده از پول رواج پیدا کند مردم برای به دست آوردن کالاها و خدمات مورد نیاز خود از داد و ستد کالا به کالا استفاده می‌کردند. اما این شکل از تبادل ایرادهایی داشت و پاسخگوی نیازهای بشر نبود.

عدم امکان انتقال آسان وسایل در تبادل کالا به کالا، یکی از گزینه‌های ناکارآمد در این روش بود. همچنین، حتی اگر شما کسی را پیدا می‌کردید که تمایل داشت کالای مورد نظر شما را در قبال کالایی که دارید تعویض کند، باز هم شاید ارزش و مقدار کالای او با کالای درخواستی شما برابری نمی‌کرد و شما به نوعی متضرر می‌شدید. بنابراین بشر به این فکر افتاد که برای حل این مشکل به فکر چاره ای باشد و در آن زمان، پول کالایی برای نخستین بار خلق شد که نوعی از کالا بود و به ‌عنوان نوعی ارزش شناخته می شد.

پیشنهاد ویژه ثروت آفرین : محصول فیلتر طلایی بورس

ارزش پول به چه معناست؟

می‌دانیم که پول از مهمترین فاکتورهای زندگی هر انسانی محسوب می‌شود. پول می‌تواند بسیاری از مشکلات مبادلات را برطرف کرده و در این مورد تکیه گاه مهمی بشمار میرود. پول با خود شأن و نوعی جایگاه اجتماعی به همراه دارد و به طور کلی، همه دوست دارند پول بیشتری داشته باشند. همچنین پولدار بودن باعث استقلال فردی، خود مختاری و عدم نیاز به دیگران می‌شود و از این بابت در جوامع امروزی بسیار مهم است.

آیا پول سرمایه است؟

قطعاً پول به تنهایی یک سرمایه محسوب نمی‌شود. بلکه برای خرید اجناس مورد استفاده قرار می‌‌گیرد و سرمایه در دراز مدت برای ایجاد سود و ثروت به کار گرفته می‌‌شود. این بدان معناست که اسکناس‌‌هایی که ما به روش‌های مختلف به دست می‌‌آوریم، خرج می‌‌‌‌کنیم یا نگهداری می کنیم سرمایه نیستند، بلکه فقط یک وسیله مورد نیاز برای معامله می باشد.

به عنوان مثال اگر شما در جزیره‌ای دور افتاده ساکن باشید و به تنهایی زندگی کنید، حتی اگر میلیون‌ها دلار پول داشته باشید، آن پول سرمایه شما محسوب نمی‌شود و بی استفاده است. چون نمی‌‌توانید از آن برای تهیه چیزی استفاده کنید یا با آن از کسی چیزی بخرید یا اندوخته‌ مفیدی داشته باشید. بنابراین متوجه شدیم که ارزش پول چیست و به تنهایی فاکتور مهمی محسوب نمی‌شود.

بنابراین با این تفاسیر می‌دانیم که چاپ بیش از اندازه اسکناس به تنهایی منجر به رشد اقتصادی نمی‌‌شود، بلکه باعث سقوط ارزش پول آن کشور می‌‌شود.

پیشنهاد می‌کنم حتما مقاله نکات کاربردی برای موفقیت در بازار مالی ایران را ببینید

پیدایش بستر ظهور پول در زمان‌های بسیار دور

در ایام قدیم که هنوز پول اختراع نشده بود انسان‌ها در قبایل و دسته‌های پراکنده‌ای زندگی می‌کردند که صاحبان و بزرگان آن زمین‌ها بر مردم تسلط داشتند. در آن زمان برده‌داری بسیار رایج بود و صاحبان زمین، برده‌ها را مجبور می‌کردند تا برای آن‌ها غذا پخت و پز کنند و برده‌ها نیز در ازای آن خدماتی از قبیل دریافت غذا، پناهگاه و غیره دریافت می‌کردند.

به مرور جوامع بشری پیشرفت کردند و برده داری و قوانین برده داری انسان‌ها از بین رفت. در ادامه افراد توانستند استقلال داشته باشند و شرکت‌ها و کسب و کارهای خود را ایجاد کنند. همچنین این موضوع باعث پدیدار شدن فرد گرایی شد. همین فردگرایی در اقتصاد، باعث تشویق حس رقابت شد و تمایل به تخصص‌گرایی افزایش یافت.

در همین زمان بود که با افزایش تنوع کالاهای در دسترس و تنوع تقاضا برای انجام آن‌ها، انجام معامله بدون وجود یک نوع واسطه پیچیده شده بود و نیاز به وجود واسطه‌ای مانند پول احساس شد.

پیشنهاد می کنم فیلترهای کاربردی بورس شامل بیش از 700 فیلتر کاربردی در سایت دیده بان بازار را مشاهده نمایید

ارزش پول چگونه تعیین می‌شود؟

در این قسمت می‌خواهیم به این موضوع بپردازیم که ارزش پول چیست و چگونه تعیین می‌شود.

روش اول برای تعیین ارزش پول بر این مبنا است که چه مقدار از آن واحد پول با ارزهای خارجی مبادله می‌شود. به این روش همان روش نرخ تبادل ارز نیز می‌گویند. در بازار ارز و بورس، معامله گران فارکس تعیین کننده نرخ تبادل ارز هستند. معامله‌گران برای تعیین ارزش پول، عرضه و تقاضا و انتظارات خود برای آینده را در نظر می‎گیرند. بنابراین از این مسئله متوجه می‌شویم که چرا ارزش پول در طول معاملات روزانه دچار نوسان می‌شود.

روش دوم، بر اساس ارزش ‌گذاری اسناد خزانه صورت می‌گیرد. بدین صورت که می‌توان آن‌ها را از طریق بازار ثانویه خزانه داری به راحتی تبدیل به واحد پول مورد نظر کرد. زمانی که تقاضا برای اوراق خزانه افزایش یاید، ارزش آن واحد پول نیز به طور اتوماتیک بالا می‌رود.

روش سوم نیز از طریق ذخایر ارز خارجی انجام می‌گیرد یعنی بر اساس همان مقدار واحد پول یک کشور که در اختیار دولت‌های خارجی قرار دارد. هر چقدر که واحد پول یک کشور در دولت‌های خارجی بیشتر موجود باشد، به همان میزان عرضه نیز کاهش خواهد یافت. این کار باعث بالا رفتن ارزش پول یک کشور می‌شود. چنانچه دولت های خارجی درصدد فروش تمامی آن پول‌ها و دارایی‌های خزانه باشند، در این صورت واحد پول مورد نظر سقوط خواهد کرد و ارزش پول کشور مورد نظر بسیار کاهش خواهد یافت.

 ارزش زمانی پول چیست؟

ارزش زمانی پول (Time Value Of Money) به اختصار TVM نام دارد. ارزش زمانی پول بدین معناست که پولی که اکنون در اختیار دارید بهتر و با ارزش‌تر از پولی است که در آینده در اختیار خواهید داشت. چرا؟ زیرا به شما توان و قدرت خرید و سرمایه‌گذاری می‌دهد و همچنین در آینده به واسطه تورم توان خرید کاهش یافته و شما موقعیت‌های سرمایه‌گذاری‌ای که الان دارید را از دست خواهید داد.

پیشنهاد می‌کنم حتما مقاله خرید و فروش پلکانی در بورس را بخوانید

چرا پول بی‌ارزش می‌شود؟

با گذشت زمان تورم باعث کاهش ارزش زمانی پول می‌شود. همانطور که گفتیم مفهوم ارزش زمانی پول یعنی ارزش مقدار پولی که شما در حال حاضر در اختیار دارید، در آینده چقدر خواهد بود. به عبارت دیگر مفهوم ارزش زمانی پول یعنی اگر شما امروز ۱ میلیون تومان دارید، در تاریخ مشخصی در آینده چقدر ارزش خواهد داشت.

از طرف دیگر تورم قیمت کالاها و اجناس را در طول زمان افزایش می‌دهد و امکان دریافت کالاها و خدماتی که می‌توانید در آینده با مقدار پولی که الان دارید دریافت کنید کم می شود. از طرفی اگر حقوق و درآمد شما ثابت بماند و از طرفی دیگر تورم باعث افزایش قیمت‌ها شود بدین معناست که شما باید بخش بیشتری از درآمد خود را صرف خرید همان کالا یا دریافت همان خدمات کنید.

از این موضوع نتیجه می‌گیریم که برای اینکه کاهش ارزش زمانی پول نتواند اثر منفی برروی قدرت خرید شما داشته باشد باید سود یا درآمدی که در یک کسب و کار و سرمایه‌گذاری کسب می‌کنید حتماً بیشتر از نرخ تورم باشد.

پیشنهاد می کنم مقاله کاربردی آموزش الگوهای کندل استیک در تحلیل تکنیکال را مطالعه فرمایید.

اما چه چیزی باعث تورم و بی ارزش شدن پول می‌شود؟

چاپ بیش از حد و بی مورد پول یکی از دلایل این موضوع است. البته چاپ پول زمانی موجب تورم می‌شود که عرضه پول از مقدار رشد واقعی فراتر رود. رابطه بین چاپ پول و تورم، همیشه مستقیم نیست. عرضه پول فقط به انتشار اسکناس توسط دولت بستگی ندارد.

بدهی خارجی کشور نیز یکی از دلایلی است که باعث تورم می شود. دولت‌ها برای پرداخت بدهی‌های خارجی خود تصمیم به چاپ پول می‌گیرند و همین موضوع باعث تورم می‌شود. این عامل به شرایط دیگری نیز بستگی دارد و لزوماً بدهی خارجی نمی‌تواند فاکتوری برای افزایش قطعی تورم باشد.

افزایش نقدینگی و پول در جیب مردم به جای سرمایه‌گذاری در بخش تولید یا خدمات یکی از دلایل مهم بی ارزش شدن پول است. همچنین اقتصاد نفتی از دیگر مشکلات اقتصادی است که منجر به تورم و افزایش نقدینگی پول می‌شود. از دیگر دلایل بی ارزش شدن پول می‌توان دخالت بیش از حد دولت در اقتصاد اشاره کرد. همچنین بودجه دولت یک کشور نیز نقش بسزایی در این خصوص دارد.

همچنین مشکلات بین‌المللی نیز می‌تواند تأثیر بسزایی در تورم و کاهش ارزش پول داشته باشد. گرفتاری‌ها و مشکلات بین‌المللی یک کشور که می‌تواند برای مثال ناشی از تحریم‌ها باشد، موجب اوج گرفتن بیش از حد تورم، انتظارات تورمی و حتی تورم ناشی از رکود اقتصادی شود. در نتیجه این رویدادها خسارات جبران‌ناپذیری به اقتصاد یک کشور وارد خواهد شد. علاوه بر موارد بالا٬ افزایش واردات به دلایل مختلف نیز می‌تواند منابع ارز خارجی را بیش از پیش کاهش دهد و از این طریق ارزش پول یک کشور کاهش پیدا می‌کند.

پیشنهاد می کنیم مقاله آموزش فیلتر نویسی در سایت دیده بان بورس را مشاهده کنید

ارزش پول با گذشت زمان دستخوش نوسانات شد

در سال ۱۹۱۳، پول ارزش بسیار زیادی داشت. در آن زمان یک دلار معادل ۲۵٫۹۲ دلار در سال ۲۰۱۹ بود. دلار به‌ تدریج ارزش خود را از دست داد، بطوریکه تا سال ۱۹۲۰ هر دلار معادل ۱۲٫۳۴ در سال ۲۰۱۹ ارزش داشت. در طول دوره رکود بزرگ آمریکا، ارزش پول درنتیجه تورم‌ زدایی افزایش پیدا کرد. در ادامه این موضوع و در پی بحرانی که در سال ۱۹۳۰ رخ داد ارزش هر دلار در سال ۲۰۱۹ برابر شد با ۱۵٫۴۶ دلار و به همین ترتیب تا سال ۱۹۵۰ ارزش پول با کاهش بسیار بیشتری مواجه شد.

تورم‌ زدایی زمانی رخ می‌دهد که ارزش پول بالا می‌رود. تورم‌زدایی منطقی بنظر می‌رسد، اما برای اقتصاد مخرب‌تر از تورم است. ممکن است طی یک تورم‌زدایی بزرگ قیمت‌ املاک تا بیش از ۲۰ درصد سقوط پیدا کند. در طی این فرآیند، بسیاری از مردم نمی‌توانند خانه‌های خود را بفروشند و بدهی وام مسکن خود را پرداخت کنند. به همین ترتیب خریداران نیز از کاهش بیش‌ از پیش قیمت‌ها نگرانی خواهند داشت. این یکی از جنبه‌های بسیار خطرناک تورم‌زدایی است.

پیشنهاد می کنم محصول فیلترهای نوسان گیری در بورس که شامل 3 فیلتر تخصصی می باشد را مشاهده کنید. برای توضیحات تکمیلی در خصوص این 3 فیلتر که به صورت تخصصی کدنویسی شده و فقط در وب سایت ثروت آفرین موجود می باشد محصول فیلترهای کاربردی بورس (نوسانگیری کوتاه مدت) را مشاهده کنید.

جمع بندی ارزش پول چیست؟

در مطالب قبل بطور مفصل گفتیم که ارزش پول چیست. به طور کلی هرچه اقتصاد یک کشور قوی‌‌تر باشد، پول آن کشور نیز از قدرت بیشتری برخوردار است و خلاف این موضوع نیز صادق می باشد. امروزه ارزش اکثر ارزها توسط قدرت خرید آن سنجیده می‌‌شود که متأثر از تورم است. به همین دلیل است که تنها چاپ آن نمی‌‌تواند یک کشور را ثروتمند کند.

خوشحال می شویم نقطه نظرات خود را در خصوص اینکه ارزش پول چیست و نحوه تعیین ارزش پول با دیگر خوانندگان سایت به اشتراک بگذارید.