سکه یک روزه یا اوراق گواهی سپرده سکه طلا یکی از ابزارهای مفید بازار بورس برای استفاده سهامداران است. در واقع، پس از تعطیل شدن معاملات آتی سکه در بورس کالا، معاملات ثانویه گواهی سپرده سکه در بورس اوراق بهادار قابل انجام است. هدف از راه اندازی چنین ابزاری، شفافیت و کشف قیمت سکه بر مبنای عرضه و تقاضا و همچنین تنوع بخشی به سبد ابزارهای مالی در بورس اوراق بهادار بوده است.
منظور از سکه یک روزه چیست؟
سکه یک روزه در واقع یک گواهی خرید و فروش در بازار بورس است که قیمت آن بر مبنای عرضه و تقاضای سرمایهگذاران مشخص شده و ارتباطی به قیمت تعیین شده در بازار و صرافیها ندارد. این نوع سکه نوعی گواهی سپرده طلا در بورس کالا محسوب میشود که هم در سامانه قابل معامله است و هم سرمایهگذار میتواند آن را به شکل فیزیکی نگهداری کند. یعنی شما با خرید و فروش سکه یک روزه در بورس کالا، در بازار طلا سرمایهگذاری کرده و گواهی آن را در اختیار دارید ولی مجبور به تحمل هزینه و ریسک نگهداری سکه طلا به صورت فیزیکی نخواهید بود. تنها هزینه نگهداری سکهها از شما دریافت میشود که در مقابل حفظ امنیت آنها ناچیز است.
در حال حاضر امکان معاملات ثانویه گواهی سپرده سکه در چهار نماد زیر وجود دارد:
نماد سکه ۰۰۱۲پ۰۱ به عنوان سکه تمام بهار تحویل یک روزه رفاه
نماد سکه 9812پ ۰۳ به عنوان سکه تمام بهار تحویل یک روزه سامان
نماد سکه 9912پ 04 به عنوان سکه یک روزه بانک صادرات
نماد سکه 0011پ02 به عنوان سکه یک روزه بانک ملت
فرایند انجام معاملات سکه یک روزه چگونه است؟
خرید یا فروش سکه یک روزه از طریق گواهی سپرده سکه در بازار بورس اوراق بهادار قابل انجام است. بنابراین با داشتن کد بورسی میتوانید توسط کارگزاران دارای مجوز گواهی سپرده سکه کالایی، اقدام به معامله این اوراق نمایید. در صورت داشتن نام کاربری سامانههای آنلاین کارگزاریها نیز، میتوانید بدون مراجعه به شعب کارگزاریها، معامله خود را به صورت آنلاین و مشابه با روش خرید سهام انجام دهید.
برای خرید گواهی سپرده سکه در بورس کالا به صورت آنلاین، لازم است پس از شارژکردن حساب معاملاتی، با مراجعه به سامانه معاملات آنلاین خود و جستجوی یکی از نمادهای سکه، قیمت و حجم معاملات سکه را همانند معاملات سهام مشاهده نمایید. پس از آن با توجه به قیمت روز و حجم درخواستی، گزینه خرید ثبت کرده و گواهی مورد نظر را دریافت خواهید کرد.
برای معامله گواهی سپرده سکه یک روزه به صورت حضوری هم میتوانید با مراجعه به بانکهای مربوطه، ضمن واریز وجه موردنیاز، فرم درخواست خرید یا فروش را تکمیل کرده و تحویل کارگزاری دهید. هر گواهی سپرده ۱ سکه را شامل میشود. ثبت در خواست گواهی سپرده طلا در مرحله پیش گشایش از ساعت 12:30 تا 13 است. مرحله گشایش رأس ساعت ۱۳ آغاز میشود و مرحله حراج پیوسته از ساعت 13 تا 15:30 میباشد.
فرایند لازم برای فروش سکه فیزیکی به صورت سکه یک روزه چیست؟
برای فروش سکه فیزیکی، لازم است تا به همراه مدارک شناسایی معتبر به خزانه بانکهای عامل مانند بانک رفاه که دارای انبار مخصوص طلا هستند، مراجعه کرده و سکهها را را به انبار تحویل دهید. پس از بررسی و اعتبارسنجی سکهها، قبض انبار در روز کاری بعد صادر شده و برای دارنده سکهها قابل دریافت خواهد بود. بنابراین، با داشتن قبض انبار میتوانید هم از طریق مراجعه حضوری به کارگزاریها و هم از طریق سامانه معاملات آنلاین، اقدام به فروش سکهها نمایید. وجه حاصل از فروش نیز یک روز کاری بعد در پورتفوی شما قابل مشاهده و برداشت میباشد.
ساعت مراجعه به خزانه بانک برای تحویل دادن و گرفتن سکه از ساعت ۸ صبح تا ۱۶روزهای کاری است. در صورت تحویل سکهها پس از ساعت ۱۲ ظهر روز کاری، تحویل گواهی سپرده پس از ۲ روز انجام میگردد. سکه یک روزه مورد تایید انبار چه ویژگیهایی دارد؟
سکهای که در بورس کالا معامله میشود باید دارای ویژگیها و استاندارد خاصی به منظور صدور گواهی سپرده طلا باشد. مشخصات سکه مورد تایید انبار شامل سکه تمام بهار آزادی با سال ضرب 1386، عیار 900 در 1000 و وزن 8.133 میباشد.
هزینه ارزیابی و کارشناسی هر سکه در زمان تحویل به انبار دریافت شده و معادل با ۵۰۰ ریال است. همچنین هزینه انبارداری هر سکه نیز روزانه ۵۰ ریال و کارمزد معاملات معادل ۰.۰۰۱۲۵ ارزش معامله میباشد.
سکه یک روزه چه مزایایی دارد؟
1. معافیت مالیاتی
معاملات گواهی سپرده معاف از مالیات هستند.
2. امنیت و سهولت معاملات
معاملات گواهی سپرده سکه در بستری امن و قابل اطمینان انجام میشود. همچنین امکان انجام معاملات بهصورت آنلاین و عدم نیاز به مراجعه حضوری از مزایای ورود به معاملات گواهی سپرده سکه طلا است.
3. کاهش ریسک و هزینههای نگهداری
در این معاملات دارنده گواهی سپرده با نام، امکان معامله یا حفظ آن را دارد و نیازی به حمل و نگهداری سکه فیزیکی نیست. به علاوه، اوراق گواهی سکه قابل انتقال به غیر نیستند و سکه یک روزه تنها به صاحب مشخصات اوراق تحویل داده میشود. به همین دلیل گمشدن یا سرقت این اوراق، مشکلی را به وجود نمیآورد و نگرانی برای نگهداری این اوراق در منزل وجود ندارد. ریسکهای ناشی از تقلبی بودن سکه نیز در این بستر وجود ندارد.
4. کارمزد پایین
کارمزدها در معاملات گواهی سپرده سکه، بسیار کمتر از صرافیها است. کارمزد معامله سکه فیزیکی در صرافیها بین 1 تا 2 درصد است، درحالیکه کارمزد خرید یا فروش اوراق سکه ۰.۱۲۵ درصد و کارمزد خرید و فروش با هم ۰٫۲۵ درصد میباشد.
5. کشف قیمت بر مبنای عرضه و تقاضا
معاملات به صورت عادلانه در بستر بازار بورس و بر مبنای عرضه و تقاضای بازار صورت میگیرد و قیمت اعلامی صرافیها در نظر گرفته نمیشود. همچنین به دلیل تعداد زیاد معاملهگران، بازار رقابتیتر است و همین رقابتی بودن موجب شفافیت میشود.
6. قابلیت وثیقه در گواهی سپرده
این امکان برای دارندگان گواهی سپرده وجود دارد تا به پشتوانه آن از بانک یا مؤسسات مالی، تسهیلات اخذ کنند.
سکه یک روزه با سهام عادی چه تفاوتهایی دارد؟
ساز و کار خرید و فروش گواهی سپرده سکه طلا در سامانه آنلاین تقریبا مشابه با خرید و فروش سهم عادی است و با جستوجوی عنوان سکه یک روزه به راحتی میتوانید تمامی نمادهای بانکها که معمولا ۵ یا ۶ مورد هستند را مشاهده کنید. اما تفاوتهایی هم وجود دارد.
– در زمان خرید سهام، لازم است پس از انتخاب نماد آن برای ارسال سفارش، قیمت و حجم موردنظر درج شود. اما در زمان خرید گواهی سپرده، باید مضربی از عدد ۱۰ را وارد کرد. به عنوان مثال برای خرید ۱ گواهی سپرده لازم است عدد ۱۰ را در بخش حجم سفارش ثبت کنید. همچنین قیمت واحد سفارش برابر است با یک دهم قیمت سکه طبق تابلوی عرضه و تقاضا.
– معاملات اوراق گواهی سپرده در بازه زمانی ۱۳ تا 15:30 روزهای کاری بورس اوراق بهادار انجام میشود، اما معاملات سهام عادی از ۹ صبح تا 12:30 روزهای کاری صورت میپذیرد.
– دامنه نوسان سهام عادی در بازار بورس و فرابورس برای اکثر نمادها مثبت و منفی 5 است. ولی برای گواهی سپرده سکه طلا این دامنه نوسان مثبت و منفی 10 میباشد. در واقع افزایش و کاهش همین دامنه نوسان بر مبنای سیستم عرضه و تقاضا موجب تفاوت قیمتهای سکه در بازار بورس نسبت به بازار آزاد میشود.
– در فرایند فروش سهام عادی باید به منظور برداشت وجه دو روز کاری منتظر باشید، اما در مورد سکه یک روزه این زمان تنها یک روز است. احتمالا به خاطر همین زمان کاری یک روزه برای صدور گواهی و واریز وجه است که به آن سکه یک روزه گفته می شود.
– کارمزد معاملات سهام در زمان فروش ۰.۵% است ولی معاملات گواهی سپرده فاقد مالیات میباشد. البته لازم است به این نکته توجه کنید که، هزینههای نگهداری به ازای هر سکه محاسبه و ضرب در تعداد کل سکه ها خواهد شد. بنابراین، نگهداری گواهی سپرده طلا و عدم فروش آن برای مدت طولانی میتواند به هزینه نسبتا قابل توجهی برای شما منجر شود. به همین دلیل لازم است در موقعیت مناسب نسبت به فروش سکه یک روزه اقدام نمایید.
سخن نهایی
با توجه به مزیتهای این ابزار و بیشتر بودن دامنه نوسان سکه یک روزه، میتوان انتظار داشت که سرمایهگذاری در این نوع دارایی برای میان مدت گزینه مناسبی محسوب شود. اما لازم است به این نکته نیز توجه کنید که قوانین معامله در این بازار دارای تفاوتهایی است و اصولا وجود سیستم عرضه و تقاضا، موجب افزایش قیمتها میشود. بنابراین بهتر است در صورت نداشتن آشنایی کافی با اصول و فرایند قیمتگذاری در این بازار، از گزینههای کمریسکتر برای سرمایهگذاری استفاده کنید. برای مثال ممکن است صندوقهای طلا انتخاب مناسبتر و کمریسکتری برای شما باشد.