همانگونه که میدانید، خرید عرضه اولیه سهام شرکتها یک گزینه مطلوب برای سرمایهگذاری در بورس است. معمولا عرضه اولیهها کمتر از ارزش واقعی قیمتگذاری میشوند و سودآوری بالایی به دنبال دارند. بنابراین به سرمایهگذاران تازه وارد بورس توصیه میشود تا آن را خریداری نمایند.
پیشنهاد می کنم مقاله فیلترهای کاربردی بورس شامل 700 فیلتر در سایت Tsetmc را مشاهده فرمایید.
عرضه اولیه به چه نوع سهامی گفته میشود؟
شرکتها پس از ورود به بازار بورس باید بخشی از سهام خود را تحت عنوان عرضه اولیه برای فروش عرضه کنند. دو روز کاری پیش از عرضه، اطلاعیه آن شامل مراحل پذیرش توسط سازمان بورس و اوراق بهادار، در سامانه کدال و از طریق ناظر بازار، اعلام میشود و سهامداران میتوانند در روز عرضه به صورت آنلاین به ثبت سفارش اقدام کنند. همچنین امکان ثبتنام آفلاین در روزهای پیش از عرضه برای سهامداران وجود دارد.
خرید عرضه اولیه از چند کارگزاری چگونه ممکن است؟
به دلیل سود بالای سهام عرضه اولیه برای سهامداران، بسیاری افراد با هدف افزایش سود و سرمایه به دنبال خرید عرضه اولیه از چند کارگزاری هستند. ولی امکان خرید عرضه اولیه از چند کارگزاری برای سهامداران وجود ندارد و هر فرد تنها میتواند در یک کارگزاری اقدام به ثبت سفارش عرضه اولیه نماید. به دلیل اینکه خرید سهام توسط کد بورسی انجام میشود و هر سرمایهگذار تنها دارای یک کد بورسی مختص به خود است که با کد ملی آن را ثبت کرده و در کارگزاری نیز احراز هویت شخص انجام شده است.
حتی با وجودی که افراد قادر به ثبتنام و احراز هویت در چند کارگزاری هستند، ولی صرفا یک کد بورسی دریافت میکنند. بنابراین سهامداران میتوانند از خدمات چند کارگزاری مختلف بهرهمند گردند، اما به منظور خریداری عرضه اولیه تنها امکان ثبت سفارش در یک کارگزاری وجود دارد.
البته در روز معاملاتی پس از عرضه شدن سهم، یعنی در روز دوم عرضه، امکان خرید و فروش در حجم بیشتری وجود دارد. ولی به دلیل استقبال زیاد و طولانی بودن صف خرید، لازم است سهامداران برای خرید عرضه اولیه، در مرحله پیش گشایش سریع اقدام کنند تا جایگاه مناسبی در صف خرید به دست آورند.
خرید عرضه اولیه چگونه انجام میشود؟
در ابتدا و سالهای گذشته، عرضه اولیه به روش حراج با اولویت زمان و در فرایند کشف قیمت حقیقی سهم توسط سرمایهگذارانی مشخص میشد که برای اولین بار به خرید سهم اقدام میکردند. در مرحله بعدی با در نظر گرفتن تعداد سهام شرکت و تعداد سهام عرضه شده، سهمیه هر کد بورسی در زمان سفارشگذاری اعلام میشد.
اما اخیرا خرید عرضه اولیه از روش بوک بیلدینگ انجام میشود. یعنی ابتدا ناظر بازار یک بازه قیمتی برای سهم مشخص میکند و سهامداران میتوانند در قیمتهای مختلف این بازه ثبت سفارش نمایند.
پس از اعلام زمان عرضه اولیه، سهامدار باید ضمن افزایش موجودی حساب نزد کارگزاری، با در نظر گرفتن قیمت اعلام شده و تعداد سهم مجاز برای هر کد، سفارش عرضه اولیه را ثبت کند.
در عرضه های اولیه به چه نکاتی توجه کنیم؟
– به دلیل استقبال بالا از خریداری عرضه اولیه و تشکیل صفهای طولانی خرید، معمولاً سهامداران بالاترین قیمت را در بازه تعیین شده انتخاب میکنند و به کاربرانی که با قیمتهای پایینتر اقدام به ثبت سفارش کرده باشند، سهامی تعلق نخواهد گرفت.
– تنظیم میزان عرضه و تقاضا به گونهای صورت گرفته که هر سهامدار مجاز به ثبت سفارش تعداد مشخصی سهام است و در صورت ثبت سفارش بیش از حد مجاز، هیچ سهمی به فرد تعلق نمیگیرد.
– لازم است سهامداران در ورود قیمت به سیستم دقت لازم را به عمل آورده و قیمت را به ریال وارد کنند. البته پس از ارسال سفارش امکان بررسی مندرجات سفارش در لیست سفارشات در قسمت پرتفوی برای اطمینان از صحت آنها وجود دارد.
– تخصیص سهام برای هر کد بورسی، پس از پایان زمان اعلام شده برای خرید انجام میشود. میزان سهم توزیع شده بین سهامداران، با توجه به تعداد شرکتکنندگان و قیمت و حجم اعلام شده توسط آنها مشخص میشود. اما عموما سهام موجود میان سهامداران در تعداد مساوی توزیع میگردد.
– کارمزد پرداختی توسط سرمایهگذاران به منظور خرید عرضه اولیه حدودا برابر با 5 درصد از کل مبلغ خرید خواهد بود.
خرید عرضه اولیه با چه میزان سودآوری همراه است؟
میزان سودآوری قطعی هر سهم در فرایند عرضه و تقاضا مشخص میشود. پس از تکمیل فرایند عرضه اولیه و مشخص شدن تعداد سهم اختصاص یافته به هر نفر، محدودیت حجمی مربوط به خرید و فروش سهم از بین میرود و سهام به راحتی امکان خرید و فروش خواهد داشت. البته به دلیل استقبال زیاد از عرضه اولیه، تا چند روز، معامله سهم با حداکثر دامنه نوسان یعنی مثبت 5 درصد انجام میشود. بنابراین تشکیل صف خرید چند روزه در سهمهای عرضه اولیه دور از انتظار نخواهد بود.
پیشنهاد می کنم مقاله آموزش فیلتر نویسی در سایت دیده بان بورس را مطالعه فرمایید.
سخن نهایی
همانگونه که بیان کردیم، امکان خرید عرضه اولیه از چند کارگزاری برای هیچ یک از کاربران وجود ندارد زیرا هر کاربر تنها یک کد بورسی دارد که ثبت سفارش خرید سهام عرضه اولیه نیز توسط همان کد بورسی انجام میشود. در صورت تمایل به خرید تعداد سهم بیشتر از عرضه اولیه، میتوان از روز دوم به بعد از عرضه اولیه، به ثبت سفارش و خرید سهم اقدام نمود.