همانگونه که میدانید و در مطالب گذشته نیز در مورد آن صحبت کردیم، شرکتها پس از کسب مجوز برای ورود و فعالیت در بازار سرمایه، لازم است قسمتی از سهام خود را در بورس عرضه کنند که به آن عرضه اولیه گفته میشود. اما ممکن است در مورد خرید عرضه اولیه بدون نقدینگی شنیده باشید و کنجکاو شده باشید که چگونه ممکن است امکان خرید عرضه اولیه بدون نقدینگی برای سرمایهگذاران در بازار سرمایه فراهم باشد. با مطالعهی این مطلب پاسخ پرسش خود را دریافت خواهید کرد. در ادامه در مورد دلیل جذابیت خرید عرضه اولیه بدون نقدینگی و دلایل و چگونگی استفاده از این امکان توسط خریداران توضیحاتی ارائه خواهیم کرد.
پیشنهاد می کنم مقاله 700 فیلتر بورس در سایت Tsetmc را مشاهده فرمایید.
چرا خرید عرضه اولیه بدون نقدینگی جذاب است؟
به طور کلی به منظور ایجاد جذابیت برای سهام عرضه اولیه و استقبال از خرید آن توسط سرمایهگذاران، معمولا این نوع سهام با قیمتی پایینتر از ارزش ذاتی آن به بازار عرضه میشود. این امر هم به سود خود شرکت عرضهکننده است و هم به سود خریداران سهام. به دلیل اینکه خرید سهام توسط افراد در نهایت موجب تأمین سرمایه برای شرکت خواهد شد و خریداران نیز در مدت زمان کوتاهی از طریق رشد قیمت سهام سود خواهند برد. به طور کلی خرید و فروش سهام عرضه اولیه از روشهای پربازده کسب درآمد در بازههای کوتاه مدت هفتگی و یا حتی چند روزه در بورس است. به دلیل اینکه معمولا در این نوع سهام پس از اتمام صف فروش، قیمت فروش سهام تا چند روز صعودی است. ولی برای خریداران، برخورداری از این امکان که بتوانند به خرید عرضه اولیه بدون نقدینگی اقدام کنند، قطعا جذابیت بیشتری نیز دارد.
خرید عرضه اولیه بدون نقدینگی به چه دلایلی لازم است؟
به طور کلی برای خرید سهام عرضه اولیه، لازم است خریداران از طریق اعلامیههای منتشر شده در بازار سرمایه، سایتهای بورسی و کارگزاریها از روز و ساعت اعلام شده توسط نهاد نظارتی بازار سرمایه در مورد فروش عرضه اولیه اطلاع یابند. سپس در زمان اعلامی اقدام به ثبت سفارش در بیشینه رنج قیمت اعلام شده و تا حداکثر سهمیه اعلام شده نمایند.
لازم به ذکر است که خریداران میتوانند با توجه به بودجه خود، کمتر از حداکثر سهمیه اعلام شده برای هر کد بورسی اقدام به خرید کنند. ولی بیشتر از این مقدار امکان خرید وجود ندارد. به عبارت دیگر، هر فرد میتواند با توجه به نقدینگی خود، تعداد سهام مشخصی را تا حداکثر سهمیه اعلام شده، سفارشگذاری کند. برای مثال در صورتی که کاربران مجاز به خرید ۱۰۰۰ سهام باشند. در صورت تمایل میتوانند ۵۰۰ سهام و یا حتی کمتر خریداری کنند ولی امکان خرید ۱۱۰۰ سهم را نخواهند داشت.
اما ممکن است گاهی برای خریداران اتفاق بیافتد که برای خرید عرضه اولیه نقدینگی نداشته باشند. مثلا به دلیل اینکه صد در صد نقدینگی خود را برای خرید سهامهای ارزنده در بازار سرمایه صرف کرده باشند. یا فراموش کرده باشند حساب خود را پیش از روز عرضه اولیه یک سهام شارژ کنند. در چنین حالتی برای رفع این مشکل، برخی کارگزاریها امکان خرید عرضه اولیه بدون نقدینگی را برای کاربرانشان فراهم کردهاند که این امر با توافق نامه ارسال سفارش عرضه اولیه انجام میشود.
خرید عرضه اولیه بدون نقدینگی چگونه انجام میشود؟
همانگونه که بیان شد، خرید عرضه اولیه بدون نقدینگی از طریق توافقنامه ارسال سفارش عرضه اولیه در کارگزاریها صورت میگیرد. کاربران میتوانند گزینه ارسال سفارش عرضههای اولیه را در نرمافزار معاملاتی مربوط به هر کارگزاری فعال کنند تا در روز و در ساعت مشخص برای ثبت سفارش، سفارش عرضه اولیه برای آنان ثبت گردد.
در نرمافزار معاملاتی مخصوص برخی از کارگزاریها، سفارش خودکار عرضه اولیه صرفا در صورت وجود نقدینگی و به میزان حداکثر نقدینگی مورد نیاز انجام میشود. ولی برخی کارگزاریها در صورت عدم وجود نقدینگی، اعتبار لازم به منظور خرید عرضه اولیه را به کاربران خود اختصاص میدهند.
این تخصیص اعتبار از طریق منفی شدن موجودی نقدینگی کاربر در نرمافزار نشان داده میشود و کاربر ظرف چند روز ملزم به تسویه بدهی خود به کارگزاری خواهد بود.
در واقع، فرایند خرید عرضه اولیه در این کارگزاریها به این صورت است که اگر کاربر از قبل توافقنامه خرید خودکار عرضه اولیه را فعال کرده باشد، نیازی به افزایش یا داشتن اعتبار نقدی برای خرید عرضه اولیه نیست و کارگزاری به صورت خودکار به خرید عرضه اولیه برای کاربران اقدام میکند. کاربران پس از خرید خودکار، چند روز مهلت برای شارژ مبلغ در حساب خود دارند و پس از واریز وجه، کارگزاری به صورت خودکار اقدام به برداشت مبلغ خواهد کرد.
از کارگزاریهایی که امکان خرید عرضه اولیه بدون نقدینگی و به صورت اعتباری را برای کاربرانشان فراهم کردهاند میتوان به کارگزاریهای مبین سرمایه، فارابی و مفید اشاره کرد.
آیا میتوان به خرید عرضه اولیه بدون نقدینگی از دو کارگزاری اقدام کرد؟
چنین امکانی به صورت کلی نه تنها برای خرید عرضه اولیه بدون نقدینگی، بلکه برای خرید عرضه اولیه در صورت داشتن نقدینگی نیز وجود ندارد. به دلیل اینکه خرید عرضه اولیه توسط هر کد بورسی، فقط یکبار امکانپذیر است و با یک کد بورسی نمیتوان از چند کارگزاری اقدام به خرید عرضه اولیه کرد.
پیشنهاد می کنم مقاله آموزش فیلتر نویسی در سایت دیده بان بورس را مطالعه فرمایید.
سخن نهایی
همانگونه که با هم مرور کردیم، خرید عرضه اولیه برای هر سرمایهگذاری مفید است. به دلیل اینکه هم در کوتاهمدت از سود خوبی بهرهمند میشود و به آشنایی تازهواردان با بازار بورس و سرمایه کمک میکند. البته در همهی موارد نیز سهام عرضه اولیه سودآور نخواهند بود. همچنین شناسایی زمان مناسب برای اقدام به فروش این سهام اهمیت بسیاری دارد. به همین دلیل لازم است تا پیش از اقدام برای خرید عرضه اولیه به آموزش اصول سرمایهگذاری در بازار بورس، انجام تحلیلها و پیشبینیهای لازم، بررسی روند فعالیت شرکتها و سهمهای مشابه در بازار و مشورت با افراد حرفهای و با تجربه اقدام نمایید.