ثروت آفرین آموزش سرمایه گذاری در بورس و کسب و کار اینترنتی در وب سایت ثروت آفرین
شرکت‌های فعال و سودآور در بازار بورس هر سال موظفند تا مدت حداکثر چهار ماه پس از سال مالی به سهامدارانشان سود نقدی پرداخت کنند. در این مطلب در مورد روش‌های دریافت سود سهام در بورس یا تقسیم نقدی سود توسط شرکتها به سهامدارانشان مطالبی به شما ارائه خواهیم داد. هم‌چنین با مزایا و معایب هر روش و مفاهیمی مانند DPS و EPS آشنا خواهیم شد.
پیشنهاد می کنم مقاله 700 فیلتر بورس در سایت Tsetmc را مشاهده فرمایید.
منظور از DPS چیست؟
DPS کوتاه‌شده‌ی عبارت dividend per share و به معنی سود تقسیمی هر سهم است. شرکتها سیاست‌های متفاوتی برای تقسیم سود دارند. برخی درصد زیادی از سود سهام را بین سهامداران تقسیم می‌کنند، برخی دیگر بخش کمی از سود را تقسیم کرده و درصد بیشتر آن را به تأمین نقدینگی موردنیاز به منظور انجام طرح‌های توسعه‌‌ای اختصاص میدهند. مفهوم EPS نیز کوتاه شده‌ی عبارت earning per share است و به معنی درآمد هر سهم می‌باشد. در واقع EPS از تقسیم کل درآمد یک شرکت در پایان سال مالی به تعداد سهام آن شرکت حاصل می‌شود.
تصمیم‌گیری در مورد اینکه چه مقدار از EPS به عنوان DPS میان سهامداران تقسیم شود بر عهده‌ی مجمع عمومی شرکت است. حال که با مفهوم سود نقدی در شرکت‌های بورسی آشنا شدید، می‌توانیم روش‌های دریافت سود سهام در بورس را بررسی کنیم. قبل از آن لازم است به این نکته توجه کنید که تنها اشخاصی قادر به دریافت این سود هستند که در زمان برگزاری مجمع شرکت، سهامدار باشند. روش دریافت سود سهام در بورس، بسته به شرکتها متفاوت است و معمولا به دو روش زیر انجام می‌شود.
1. روش واریز به حساب بانکی سهامدار
در این روش لازم است شماره حساب بانکی سهامدار در اختیار شرکت قرار داشته باشد. نکته لازم به ذکر در ایجا این است که برخی شرکتها صرفا به حساب‌های بانکی متعلق به یک بانک خاص پرداخت انجام میدهند. بنابراین سهامدار باید اقدام به افتتاح حساب در بانک مورد نظر کرده و مشخصات آن را از طریق پرتال سهامداران در سایت رسمی شرکت یا هر روش دیگری که شرکت در اطلاعیه خود مشخص کند (مانند فکس یا ایمیل) برای شرکت ارسال کند.
اعلامیه حاوی پرداخت سود در تاریخ مشخص، از طریق سایت کدال منتشر می‌شود. سهامداران با مراجعه به قسمت مربوط به گزارش‌های شرکت در سایت کدال، قادر به مشاهده‌ی این گزارش با عنوان “زمانبندی پرداخت سود دوره دوازده ماهه منتهی به سال مالی شرکت” خواهند بود. در صورت تغییر روش یا زمان پرداخت نیز، مدتی پس از انتشار اعلامیه مزبور، گزارش دیگری با همین عنوان و با پسوند “اصلاحیه” مجددا در کدال قرار می‌گیرد.
2. روش مراجعه حضوری به بانک
در روش حضوری، سود سهامداران توسط بانک و در تاریخ اعلام شده توسط شرکت پرداخت می‌شود. البته لازم است شرکت برای انجام این امر با آن بانک قراردادی منعقد کرده باشد. سهامداران به منظور دریافت سود سهام از طریق این روش می‌توانند به همراه کارت ملی و کد معاملاتی خود به یکی از شعب بانک موردنظر مراجعه کنند. در این حالت نیز اطلاعیه‌ای با عنوان “زمانبندی پرداخت سود دوره دوازده ماهه منتهی به سال مالی شرکت” توسط شرکت در سایت کدال برای آگاهی سهامداران منتشر می‌شود.
3. روش دریافت سود سهام از طریق سجام
همان‌گونه که می‌دانید چند سالی است که سهامداران به منظور فعالیت در بازار سرمایه، باید اقدام به ثبت اطلاعات در سامانه سجام و احراز هویت نمایند. این فرآیند علاوه بر جلوگیری از مراجعات حضوری مکرر افراد به کارگزاری‌ها جهت انجام احراز هویت، موجب سهولت در دریافت سود سهام در بورس نیز می‌شود. در واقع می‌توان سود نقدی سهام همه شرکتها را به شماره حساب ثبت شده توسط سهامداران در سامانه سجام واریز کرد و دیگر نیازی به مراجعه به بانک‌ها جهت دریافت این سود نخواهد بود.
با وجود اینکه اخیرا بسیاری از شرکتها سود سالانه سهامشان را از طریق سجام به حساب سهامداران واریز نموده‌اند، ولی هنوز استفاده از این روش میان تمام شرکت‌های بورسی فراگیر نشده و در صورتی که شرکت قصد واریز سود از طریق سجام داشته باشد، باید در گزارشی که در کدال قرار می‌دهد، به آن اشاره نماید.
نکته قابل توجه این است که بخشی از سود که تحت عنوان سود انباشته ذخیره می‌شود، نیاز به تعیین تکلیف در زمانی مشخص دارد. در واقع شرکتها ملزم هستند که این سود انباشه را در مدت زمان مشخص از طریق افزایش سرمایه، به سرمایه ثبت شده اضافه کنند. در غیر این صورت لازم است این سود انباشته در سال‌های بعد در قالب سود نقدی سهام میان سهامداران تقسیم گردد.
در صورت عدم دریافت سود سهام در بورس توسط سهامداران چه اتفاقی رخ می‌دهد؟
همان‌گونه که اشاره شد، تقسیم سود توسط شرکتها ممکن است به روش مراجعه حضوری به بانک‌ها صورت گیرد. سوالی که پیش می‌آید این است که در صورت عدم حضور سرمایه‌گذاران در شعب و زمان اعلام شده در اطلاعیه شرکت، چه اتفاقی برای سهام رخ می‌دهد.
پاسخ این سوال در مفهوم سود رسوب شده سهامداران قرار دارد. در واقع، بسیاری از سهامداران به دلیل زمان‌بر بودن فرآیند دریافت سود نقدی از بانک‌ها، یا اندک بودن مبلغ سود به شعب اعلام شده مراجعه نمی‌کنند و سود آن‌ها در بانک باقی می‌ماند که در اصطلاح به آن رسوب سود در بانک‌ها گفته می‌شود.
البته به منظور حل چنین مواردی، سازمان بورس و اوراق بهادار و سایر نهادهای مرتبط اقدام به تدوین قوانینی برای الزام شرکتها به پرداخت سود سهامداران از طریق سامانه سجام کرده‌اند و اخیرا نیز خبرهایی از مجلس شورای اسلامی مبنی بر در نظر گرفتن جریمه برای شرکت‌هایی که از پرداخت سود سهامداران از طریق سجام اجتناب کنند، به گوش می‌رسد. چنین اقداماتی در صورت اجرا برای فعالان بازار سرمایه با مزیت‌هایی همراه خواهد بود.
پیشنهاد می کنم مقاله آموزش فیلتر نویسی در سایت دیده بان بورس را مطالعه فرمایید.
سخن نهایی
در این مطلب با انواع روش‌های دریافت سود سهام در بورس و فرابورس و مزایا و معایب هر کدام آشنا شدیم. روشن است که دریافت سود از طریق سجام، بهترین روش برای سهامداران می‌باشد. به دلیل اینکه پس از یک بار اعلام شماره حساب توسط سهامدار، کلیه سودهای نقدی با هر مبلغی به همان حساب واریز می‌شود و نیازی به صرف زمان و انرژی برای مراجعه حضوری یا بازگشایی حساب در بانک‌های مختلف یا اعلام شماره حساب به شرکت‌های مختلف نخواهد بود.
