از سال 1346 بورس ایران به صورت رسمی فعالیت خود را آغاز کـرد و پس از پس آن به مرور بازارهای دیگر مانند فرابورس، بورس کالا و بورس انرژی به عنوان زیر مجموعه به بورس اضافه شدند.
خود بازار فرابورس 4 زیر مجموعه دارد که عبارت از بازار اول، بازار دوم، بازار سوم و بازار پایه فرابورس هستند. در این مطلب در مورد بازار فرابورس، تفاوت بازار اول و بازار دوم فرابورس ایران، چگونگی ایجاد و معیارهای پذیرش شرکتها در بازار دوم فرابورس ایران توضیحاتی به شما ارائه خواهیم کرد.
پیشنهاد می کنم مقاله فیلترهای بورس شامل 700 فیلتر بورس در سایت Tsetmc را مشاهده فرمایید.
بازار فرابورس ایران کجاست؟
بازار فرابورس فعالیت خود را در سال 137 و به صورت مجزا از بورس تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار آغاز کرده است ولی ساختار آن شباهت زیادی به بورس دارد.
البته بازار فرابورس با بورس یک تفاوت اصلی نیز دارد و آن شرایط پذیرش شرکتها است. شرایط پذیرش شرکتها در بورس سختگیرانهتر است و شرکتهای پذیرفته شده در بازار بورس ملزم به ارائه گزارشات بیشتری از عملکرد خود در طی سال هستند.
به دلیل همین شرایط سخت بورس، شرکتهایی که مایل به فعالیت در بازار سرمایه ایران هستند ولی شرایط ورود به بورس را ندارند، میتوانند برای ورود به بازار فرابورس اقدام کنند و از قوانین آسانتر فرابورس نسبت به بورس استفاده کنند.
در واقع فرابورس برای شرکتهای متقاضی ورود به بازار سرمایه این امکان را فراهم میکند تا با شرایط پذیرش آسانتر وارد این بازار شده و از تمام مزایای شرکتهای عضو بازار سرمایه بهرهمند گردند.
بازار اول و بازار دوم فرابورس ایران چه تفاوتی دارند؟
به منظور پذیرش در بازار اول و دوم فرابورس لازم است شرکتها پس از تدوین امیدنامه مدارک و مستندات لازم مربوط به شرکت را به بازار سرمایه ارائه دهند. پس از بررسی مدارک و وضعیت مالی شرکت، در صورتی که احراز شرایط لازم توسط بازار سرمایه تایید شود، مجوز ورود به معاملات بازار سرمایه به شرکت داده میشود.
بازار دوم فرابورس نیز مشابه با بازار اول به منظور انجام معاملات سهام شرکتهای سهامی عام است، اما شرایط پذیرش در این بازار، از بازار اول منعطفتر میباشد. در واقع این بازار به منظور مبادلهی سهام شرکتهای زیانده، تازه تاسیس، شرکتهای سهامی خاص که به دنبال افزایش سرمایه و تبدیل به شرکت سهامی عام هستند و شرکتهای کوچک پذیرفته شده است. بازار دوم به معاملهی سهام شرکتهایی تخصیص یافته که آخرین سرمایهی ثبت شدهشان حداقل یک میلیارد ریال بوده و مشمول مادۀ ۱۴۱ لایحهی قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت نشود.
بازار دوم فرابورس ایران چگونه ایجاد شد؟
بانک آرین نخستین بانکی بود که پس از برگزاری مجمع فوق العاده در بازار دوم فرابورس معامله شد. این بانک در سال ۱۳۸۹ اقدام به پذیره نویسی کرد و پس از پذیرش، به عنوان نخستین شرکت در بازار دوم سهام فرابورس معاملات آن انجام شد. همانگونه که گفتیم، این بازار به دلیل داشتن شرایط آسانتر این امکان را برای شرکتهای سهامی تازه تاسیس ایجاد کرده که از امکانات بازار سرمایه بهرهمند گردند. با توجه به الزام قانون در ماده ۹۹ برنامه پنجم توسعه در مورد انجام معاملات کلیهی شرکتهای سهامی عام در بورس یا فرابورس، امکان فعالیت در بازار سرمایه برای تعداد بیشتری از سرمایهگذاران و صاحبان کسب و کارها فراهم میشود.
معیارهای پذیرش شرکتها در بازار دوم فرابورس چیست؟
به منظور پذیرش شرکتهای متقاضی در بازار دوم فرابورس ایران، احراز شرایط تعیین شده لازم است که این شرایط عبارتند از:
– طی شدن حداقل یک سال از تأسیس شرکت
– شناور بودن حداقل ۵ درصد از سهام ثبت شده شرکت
– دارا بودن حداقل یک میلیارد ریال در آخرین سرمایه ثبت شدهی شرکت
– برخورداری شرکت از برنامه عملیاتی مناسب به منظور خروج از شمول ماده 141 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از فانون تجارت در صورتی که شرکت مشمول این ماده باشد، به تشخیص هیئت پذیرش
– عدم وجود دعاوی دارای اثر با اهمیت بر صورتهای مالی، له یا علیه شرکت
– ارائه آخرین صورتهای مالی شرکت مطابق با مقررات قانونی، استانداردهای حسابداری و گزارشگری مالی و آییننامهها و دستورالعملهای اجرایی ابلاغ شده توسط سازمان
– انتخاب حسابرس شرکت از میان موسسات حسابرسی معتمد سازمان (در صورت عدم انتخاب حسابرس از بین مؤسسات حسابرسی معتمد سازمان، لازم است در اولین مجمع عمومی بعد از ثبت نزد سازمان، انتخاب حسابرس جدید از میان مؤسسات حسابرسی معتمد سازمان صورت گیرد).
– عدم اظهار نظر حسابرس در خصوص آخرین صورتهای مالی حسابرسی شده به صورت «مردود» یا «عدم اظهار نظر».
– عدم داشتن سابقه محکومیت قطعی کیفری یا تخلفاتی مؤثر (طبق قوانین و مقررات حاکم بر بازار اوراق بهادار) یا سوء شهرت حرفهای توسط اعضای هیات مدیره و مدیرعامل شرکت
– برخورداری شرکت از سیستم اطلاعات حسابداری مطلوب و متناسب با فعالیت خود مطابق اظهارنظر حسابرس، و برخورداری از شرایط پذیرش در فرابورس جهت افشاء مناسب اطلاعات.
– در صورت زیانده بودن یا کوچک بودن شرکت نیز، پذیرش آن در بازار دوم فرابورس امکانپذیر است.
پیشنهاد می کنم مقاله 35 الگوی کندل استیک در تحلیل تکنیکال بورس (Candle Stick) را مطالعه فرمایید.
سخن نهایی
با توجه به شناختی که از دستهبندی بازارهای بورس کسب کردیم، بهتر است در اینده به منظور انتخاب سهام برای سرمایهگذاری به دستهبندی بورس، فرابورس و سایر زیرمجموعههای آن نیز توجه لازم صورت گیرد. به طور کلی، با در نظر گرفتن ویژگیهای بازار اول و بازار دوم فرابورس ایران، سرمایهگذاری کوتاهمدت و حتی بلندمدت در بازار فرابورس قابلیت سوددهی دارد. البته لازمهی سرمایهگذاری بهینه و سودده در این بازار، دارا بودن دانش و توانایی تحلیل صورتهای مالی شرکتها به منظور انتخاب سهام پربازده میباشد.